หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ : หน้า 239/374

หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับรวมงานวิจัยโดยอ้อ หน้าตามากขึ้นเรื่อยๆ เมื่พัฒนาไปสูระดับสมาธิสูงขึ้นไป รวมได้ถึง 18 ระดับ หรือ 18 กายได้แก่กายมนุษย์หยาบ กายมนุษย์ละเอียด ไปจนถึงกายนอาจารย์ หยาบ กายอนาคามีละเอียด กายอรหันต์หยาบ กายอรหันต์ละเอียด โดยมีหลักการพินิจนาสัตว์โลกทั้งหลายมีธรรมภายในซึ่งศูนย์กลางกายของตน ผู้เข้า ถึงธรรมภายในจ่อมเข้าสู่ความหลุดพ้น พระพุทธเจ้าสอนให้รู้จักธรรมกายพระองค์เข้าถึงธรรมกายและเป็นธรรมกาย แม้ว่าพระเดชพระคุณพระมงคลเทพมุนีจะมีชีวิตในพุทธศตวรรษที่ 25 ต่อกับต้นพุทธศตวรรษที่ 26 แต่นั่นได้กล่าวถึงอายุของวิชชาธรรมกายว่า "ที่ เราได้ธรรมกาย แล้วก็ถึงพุทธรัตนะ...เพราะฉะนั้นผู้ที่ได้พุทธรณะ ที่ได้แล้ว อย่าดูเบาหนา ดับมาเกือบ 2,000 ปี หนามาเผล่นขึ้นในครั้งนี้เป็นอจรรยีย์ เดียว" ข้อความนี้แสดงว่า วิชชาธรรมกายเป็นสิ่งที่อยู่มาก่อนเกือบ 2,000 ปี และได้ถูกลืมเลือนหรือสูญหายไป จนกระทั่งได้ฟื้นฟูใหม่ในช่วงเวลาปัจจุบัน คำว่าธรรมกายพันในหลักฐานหลายแห่ง ดังกล่าวไวเต้นแล้วว่าหลักฐาน โบราณคดีเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทยได้แก่ปรารพระธรรมกายหลักที่ 54 ระบุ พ.ศ. 2092 ตรงกับสมัยสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ ซึ่งเป็นช่วงปลายอยุธยา ตอนต้น หลักฐานทางคัมภีร์ใบลานก็พบหลักฐานอันรำลึกนาของวัดป่า สักน้อย จังหวัดเชียงใหม่ ที่จารึกธรรมภายในและบันทึกเป็นโมโรฟิลม โดยสถานบันวิจัยสังคมมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เมื่อ พ.ศ. 2525 สิ่งนี้แสดงความต่อเนื่องการรู้จักและนับถือธรรมกายถึงยุคสมัยใกล้ๆ นี้ คำก็รีสายปฏิบัติกว่า ธรรมกายเป็น "ลักษณะ" ของพระพุทธเจ้า ซึ่งไม่ใช่รูปกาย แต่เป็นกายที่ประกอบด้วยญาณต่างๆ มีลักษณญาณเป็นต้น ไม่สามารถรับรู้ได้ ด้วยยืนยันตาเสาสามารถรับรู้ด้วยปัญญา84 และด้วยเหตุที่ธรรมกายดังกล่าว