หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ : หน้า 189/374

หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับรวมงานวิจัยโดยอ. ธัมมุตเฑทิฏฐิ ธัมมาภายตาย ธรรมสภาวะ นวโลกุตตร ธมม์โต วา ภูเตทิช ชาเตทิ ธมม์ วา ปัตตเทธิ. คำแปล: บทว่า ธมมุฏเฑทิฏฐิได้แก่ มีธรรมเป็นสภาวะ เพราะมีธรรมเป็นกาย คือ เกิดจากโลกุตตรธรรม 9 หรือบรรลุธรรม ข้อมูลข้างต้นโดยเฉพาะตัวอย่างที่ 1 แสดงการเปรียบเทียบระหว่างรูปกายและธรรมกายของพระพุทธเจ้า รูปกายประกอบด้วยมหาปุริสลักษณะ 32 และอนุภียาญชนะ 80 ส่วนธรรมกายเป็นกายที่ประกอบขึ้นด้วยญาณรู้แจ้งต่างๆ เช่น ทศพลญาณ เวสารัชชญาณ อาสาธารณญาณ 6 ประการ30 และอวิมากุพฏธรรม หรือธรรมเฉพาะพระพุทธเจ้า 18 ประการในอาสาสรรญาญาณนั้นมัน อินทรีโยโปร ปริยัติญาณ อาสานุสัญญาณ สัพพัญญาณ และอนาวุญญาณ รวมอยู่ด้วย ซึ่งเป็นกลุ่มญาณที่ระบุไว้ในคัมภีร์ธรรมกายเช่นกัน ส่วนในตัวอย่างที่ 2 กล่าวชัดเจนว่า ธรรมกายเกิดขึ้นด้วยโลกุตตรธรรม 9 ประการคือ โสดาปัตติมรรค โสดาปัตติผล จนถึงอรหัตผล อันพ Finn คำแปล: หลักการเช่นนี้ลดคล้องกับคัมภีร์พระธรรมกายเป็นอย่างยิ่ง ดังนั้น ในกรณีของคัมภีร์พระธรรมกายซึ่งปรากฏเฉพาะในอรรถกถาโมรณปุรณียะบัณฑิตยามและพงษา ไม่ว่าอาจเป็นการที่สยามและพม่าเติมเข้าไปเอง หรือจะเป็นการที่สยามและพม่าอนุรักษ์ข้อความไว้ได้ดีในเมื่อสาระและ หลักการเหมือนกับอรรถกถาที่ไม่ได้ปราถนาพบบในบัณฑิตย์ยามและพ มิ ดั่งยกตัวอย่างแสดงไว้อย่างด้านต้น จึงกล่าวได้ว่าธรรมกายของพระพุทธเจ้าอันเป็น ภายในประกอบด้วยญาณรู้แจ้ง มรรยาณ ผลญาณ และวิญญาณ เป็นหลัก ธรรมของเทวาทอย่างแท้จริง