พระธรรมปิฎกอัครภา ๑๗ - อุบทัศนคน : หน้า 40/254

ประโคม - พระธรรมปิฎกอัครภาเปนภา ๑๗ - หน้า ๓๘ ๔. เรื่องอุบทัศนคน [๘๙๐] [ข้อความเบื้องต้น] พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเวฬุวัน ทรงปรารภอุบทัศน ๕ คน คงศพระธรรมเทศนาว่า "นฤติ ราคโม อทค" เป็นตน. ได้ยินว่า อุบทัศนเหล่านั้น ใครจะฟังธรรม ไปสู่พระ ถวายบังคมพระศาสดาแล้ว นั่ง ณ ส่วนสุดข้างหนึ่ง ก็ความคำว่า "ผู้นี้เป็นกัลยร์ ผู้เป็นพระมหา ผู้เป็นคนมังมิ ผู้เป็นคนยากจน. เราก็แสดงธรรมให้จงยิ่งแก่ผู้นี้, จักไม่แสดง (ธรรมให้จงยิ่ง)แก่ผู้นี้ ย่อมไม่เกิดขึ้นแก่พระพุทธเจ้า ทั้งหลาย. พระศาสดา เมื่อจะทรงแสดงธรรมปรารถนาบุคคลใดบุคคลหนึ่ง ย่อมทรงทำความเคารพธรรมไว้เป็นเบื้องหน้า แล้วจึงแสดง (หยด) ประหนึ่งเทพเจ้าผู้มีฤทธิ์ บันดาลให้นิมานอากาศหลังไหลลง อยู่จะนั้น ก็ธรดอุบทัศนเหล่านั้น ผู้หนึ่งแล้วในสมัยของพระศาสดา (ธรรม) อยู่ย่างนั้น อุบทัศนคนหนึ่ง นั่งหลังแล้ว เที่ยว คนหนึ่งนั่งเย็นแผ่นดินด้วยมือคนหนึ่งนั่งเยาดับไม้, คนนั่งย่างด้านใน คนหนึ่งนั่งแทน (หน้า) มองดูอากาศ, แต่คนหนึ่งได้ฟังธรรมโดยเคราพ. พระอานนท์เถร ถวายงานพิจารณาพระศาสดาอยู่ แลดูอาการของอุบทัศนเหล่านั้น กรุบทธพระศาสดาว่า “บ้านแต่พระองค์ผู้เจริญ * พระมหาวุฒิ์ จ ป. ธ. ๗ วัดราชประดิษฐ์ ฯ แปล