พระอัันปฏิรูปฉัภอแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 102 : หน้า 104/254

ประโยค - พระอัันปฏิรูปฉัภอแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 102 นนั้น ทูลวีวอนแล้ว ทรงนำอดีตนิมนมา ตรัสสอนว่าให้พิศว่า:- "บุคคลใด ย่อมปรารถนาจะทำสิ่งที่ควรทำก่อน ไว้ (ทำ) ภายหลัง บุคคลนั้น ย่อมคิดร้อนภายหลัง, เหมือนมานพผู้ก็กลับไม่มุ่งมะนั้น." ได้ยินว่า ภิกษุเหล่านั้น ได้เป็นมานพ ๕๐๐ ในกาลนั้น, มานพผู้เกี่ยวขอร้าน ได้เป็นภิกษุนี้, ส่วนอาจารย์ได้เป็นพระอควาดด้วยประการณะนี้. พระศาสดา ครั้งทรงนำพระธรรมเทศนานี้มาแล้ว ตรัสว่า "ภิญญาทั้งหลาย ยืนคุุณใด ไม่ทำความยิน ในกาลที่ควรยิน เป็นผู้มีความสำราญแล้ว เป็นผู้เกี่ยวคร้า, บุคคลนั้น ยอมไม่บรรจบคุณ วิสาสะต่างโดยอคีหนามเป็นต้น" ดังนี้แล้ว จึงตรัสพระคาถานี้ว่า:- "บุคคลตั้งหนุ่มแน่นมีกำลัง (แต่) ไม่ยืน ในกาลที่ควรยิน เข้ายืนความเป็นผู้เกี่ยวร้าน มีใจประกอบด้วยความสำราญแล้ว นี้ก็ยง เกี่ยวร้าน ยอมไม่ประนามทาง ด้วยปัญญา." [แก้อรรถ] บรรดาบทเหล่านั้น ทว่า อนุญาตหาโน ความว่า ไม่ยืนคือ ไม่พยายาม. สองว่า ยุพา พลี ความว่า เป็นผู้ตั้งอยู่ในความเป็นคนรุ่นหนุ่ม ทั้งถึงพร้อมด้วยกำลัง. สองว่า อาลัย อุปโฑ