พระธัมปทีปฏิชาคาแห่ง ๑ - หน้าที่ 5 : หน้า 7/254

ประโยค - พระธัมปทีปฏิชาคาแห่ง ๑ - หน้าที่ 5 ทำที่พึ่งแก่ตน จงเป็นบัณฑิต อย่าเป็นพาล ดังนี้แล้ว เมื่ออ ทรงน้อมโมทนา จึงได้ตรัสพระคาถานี้ว่า :- "บัดนี้ ท่านเป็นอรูปไปไหมเหลือง อึ่งบูร แห่งพระยาม (คือความตาย) ปรกฏแก่ท่าน แล้ว ท่านตั้งอยู่ในใกล้ปากแห่งความเสื่อม อึ่ง แม่เสียดิยทางของท่านก็ยังไม่มี ท่านนั้น จงที่ที ึ่งแก่ตน จงรีบพยายาม เป็นบัณฑิต ท่าน กำจัดมลทินได้แล้ว ไม่มีฤๅเดสาวดั่งเนิน จักถึง อริยภูมอันเป็นทิพย์." [แก่อรรถ] บรรดาบทเหล่านี้ บทพระคาถาว่า ปุณฺญปลโลว ทานิ ความว่า อยูาสถ บัดนี้ ท่านได้เป็นเหมือนใบไม้ที่เหลืองอันขาด ตกลงบนแผ่นดิน. ทุตของพระยาม พระผู้พระภาคตรัสเรียกว่า ยมรูปส. แต่ ค่านี้ พระองค์ตรัสหมายถึงความดนั่นเอง อธิบายว่า ความดาย ปรากฏแก่ท่านแล้ว. บทว่า อุบโยคมุข ความว่า กำท่านเป็นผู้ตั้งอยู่แล้วใกล้ปาก แห่งความเสื่อม คือใกล้ปากแห่งความไม่เจริญ. บทว่า ปาเยยู่ ความว่า แม้เสียงทางคืออุกลของท่านผู จะไปสู่ปรโลกก็ย่อมไม่มี เหมือนเสียงทางมีข้าวสารเป็นต้น ของ บุคคลผู้เตรียมจะไปอายไม่มีจะนั่น.