พระอุโบสถ พระพุทธปฏิมากรแปล ภาค ๓ - เรื่องช้างซื้าปารกิจะ : หน้า 241/254

ประโยค- พระอุโบสถ พระพุทธปฏิมากรแปล ภาค ๓ - หน้า 239 3. เรื่องช้างซื้าปารกิจะ* [๒๓๓] [ข้อความเบื้องต้น] พระศาสนา เมื่อประทับอยู่ในพระเวทวัน ทรงปรารถช้างซื้อ ป่ารกะของพระเจ้าโกศล ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า "อุปมนาฏ" เป็นต้น. [ช้างของพระเจ้าโกศลติฺหลม] ดังได้ลำบาก ช้างนั้น ในกลเป็นหนุม เป็นสัตว์มีลำมาก โดยสมอับอีก ถูกกำลังแหลมซึ่งเกิดขึ้นเพราะชารัดทอน ลงไป สู่สระใหญ่สระหนึ่ง ติดอยู่ในลุ่มแล้ว ไม่ได้อาศัยจะขึ้นได้ มหา มหาชน เห็นช้างนั่นแล้ว จึงสนทนากันว่า"ช้างชื่อแม่เห็นปานนี้ ยังถึง ทุพลภาพนี้" พระราชาทรงสดับเรื่องนั้นแล้ว ทรงบังคับนาย หัดถาถวร์ว่า "เธอจงไป งมช้างนั้นขึ้นจากหล่ม" เขาไปแล้ว แสดงกรรูขึ้นนั้น ให้ตลอดรอบขึ้นแล้ว ช่างจึงเป็นเชื้อชาติแห่ง สัตว์มีมานะ ลูกขึ้นโดยเร็ว ดำรงอยู่บนบกได้. ภายหลังหลายเห็นเหตุ นั้นแล้ว จึงกาบูลดคับพระศาสนา พระศาสดา ตรัสว่า "กิณ ฎฎ ฎ ย" ทั้งหลาย ช่างดั้นขึ้นจนกว่านหล่มคือปิดตมตามปลัดก่อน, ส่วนเธอทั้งหลาย แสดงลงแล้วในหล่มคืออิละ; เพราะฉะนั้นแม่เธอ ทั้งหลายจงตั้ง(ความเพียร) โดยแยบคายแล้ว ถอนตนขึ้นจาก หล่มคืออิละสนั่นเกิด" แล้วตรัสพระอานีว่า : - * พระครูธรรมกิจการ (ฟื้น ป.ธ.๓) ปัจจุบันเป็น พระธรรมโลภณ) วัดราชบพิธ แปล