ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - พระบรมปัชญัติฉบับแปล ภาค ๓ - หน้าที่ 121
๑. เรื่องสัทธรรมิวิธีการของพระสาริษฐ์ตร* [๒๐๐]
[ข้อความเบื้องต้น]
พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเจวัน ทรงปรารถนาสิ่ง-
วิหารของพระสาริษฐ์ตร สติพระธรรมเทคนั้นว่า "อุฎฐิุฎ"
เป็นต้น.
[มาฆพบวชแล้วได้บ่มภูมิตันไม่ถูกอัยยะกดี]
ได้ย่าว่า บุรษของนายช่างทองคนหนึ่ง มีบุญสวย บงใน
สำนักงานของพระเจวันแล้ว พระเจวันว่า "พวกคนหนุ่ม มีรษะ
หนา" แล้วได้ให้สุกามีภูมิตันแก่เธอ เพื่อกำจัดราคา. แต่ภูมิตัน-
ฐานนั้นไม่เป็นที่สบายสำหรับท่าน; เพราะเหตุั่น ท่านเข้าไปสู่ป่า
แล้ว พยายามอยู่สิบ ๑ เดือน ไม่ได้แจ้งบุคคลมาตราว่า ความเป็นผู้มี
จิตแน่นแน่วแล้ว จึงมุ่งสู่สำนักงานของพระเจวันอีก, เมือพระเจวันกล่าวว่า
"คุณ ก็มุฏฐานปรากฏแก่เธอแล้วหรือ?" จึงบอกความเป็นไปนั้น.
ครั้งนั้น พระเจวันกล่าว (กะท่าน) ว่า "การถีงการปลดเอาว่า
'กันมุฏฐานไม่สำเร็จ' ดังนี้ ย่อมไม่สมควร" แล้วบอกกันมุฏฐาน
นั่นแหละให้ดีขึ้นอีก แล้วไว้ให้แก่ท่าน. แต่ในวาระที่ ๒ ท่านก็ไม่
อาจยังคุณวิเศษอะไร ๆ ให้เกิดขึ้นได้ จึง (กลับ) มาบอกแก่พระ
เจร. แม้พระเจวันบอกก็มุฏฐานนั้นเองทำให้มีเหตุอุปมา. ท่านก็
มาบอกความที่ก็มุฏฐานไม่สำเร็จเมื่ออึก. พระเจะคิดว่า "ภิกษุผู้ำ
๑. พระมหานุหัว ป. ช. ๖ วัดปทุมวนาราม แปล.