พระสิทธิมงคลฉัฏฐาแปล ภาค ๙ - หน้า ๒๕๕ : หน้า 51/304

ประโคม - พระสิทธิมงคลฉัฏฐาแปล ภาค ๙ - หน้า ๒๕๕ โดยว่า สมุสุโข คือ ร่างกายนี้ ของผู้นั้น มีในที่สุด โดยว่า อนามโน คือ ผู้ไม่มีการยึดถือในจินต์เป็นต้น บทพระกล่าวว่า นิฐุติปิโตร ความว่า ผู้ถอดในปฐมภูมิภา แม่ทั้ง ๔ คือ ในนิฐุติ และบทที่เหลือ สองบทพระกล่าวว่า อุณฺรวรรณ สนฺนิปํดํ ชุณฺชํ ปุพฺพํ- ปรณีจ คำว่า ย่อมรู้ทันกลุ่มแห่งอักษร กล่าวคือที่ประชุม แห่งอักษรทั้งหลาย และรู้ถึงเบื้องปลายอักษรเบื้องต้น และ อักษรเบื้องต้นด้วยอักษรเบื้องปลาย ชื่อว่า รู้ถึงอักษรเบื้องปลาย ด้วยอักษรเบื้องต้น คือ เมื่อเบื้องต้นปรากฏอยู่ ในท่ามกลางและ ที่สุด แม่ไม่ปรากฏ ย่อมรู้ได้ว่า "นี่เป็นท่ามกลางแห่งอักษร เหล่านั้น นี้เป็นที่สุด ชื่อว่า ย่อมรู้ถึงอักษรเบื้องต้นด้วยอักษรเบื้อง ปลาย คือเมื่อเบื้องต้นปรากฏอยู่ เมื่อเบื้องต้นและที่สุดแม่ไม่ ปรากฏ ย่อมทราบได้เหมือนกันว่า "นี่เป็นเบื้องต้นแห่งอักษรเหล่านี้ นี้เป็น เบื้องต้น" เมื่อท่ามกลางปรากฏอยู่ เมื่อเบื้องต้นและที่สุดแม่ไม่ ปรากฏ ย่อมทราบได้ว่า "นี้เป็นอ้บ่งต้นแห่งอักษรเหล่านี้ นี้เป็น เบื้องต้น" เมื่อท่ามกลางปรากฏอยู่ เมื่อเบื้องต้นและที่สุดแม่ไม่ ปรากฏ ย่อมทราบได้เหมือนกันว่า "นี้เป็นอ้บ่งต้นแห่งอักษรเหล่านี้ นี้เป็น เบื้องต้น" โดยว่า มาเภปฺโน ความว่า ท่านผู้มีสติระลึ้งอยู่ในที่สุดนั้น พระศาสดาตรัสเรียกว่า ผู้มีปัญญามาก เพราะความเป็นผู้ประกอบ ด้วยปัญญา อันกำหนดถือเอ้องธรร มธรรม นิรุตติ และปฏิภาณ และศิลป์ชนิดเป็นต้น อนใหญ่ และตรัสถึงว่าเป็นมหานุรุษ เพราะ