ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - พระ้มปิฎกฉบับถูกแปล ภาค ๙ - หน้าที่ 295
๗๙. เรื่องพระอังคลุมิลานเถระ [๑๐๐]
[ข้อความเบื้องต้น]
พระสาตา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวน ทรงปรารภพระอังคลุมิลเถระ ตรัสพระธรรมเทวนาคินาว่า "อูลุ" เป็นตน.
[พระอังคลุมิลาไม่กลัวช้าง]
เรื่อง ข้างเจ้ากล่าวไว้ในกาลวรรณนา ว่า "นา เว คณิยา" เทวดา จนฺภูติ ชนีติ เป็นตนนันเอง.
จริงอยู่ ในทื่นนี้ ข้างเจ้ากล่าวไว้ว่า "ภิกษุทั้งหลายถามพระอังคลิมาว่า "ผู้มีอายุ ท่านเห็นช้างตัวครุย ยืนกันฉัตรอยู่แล้ว ไม่กลัวหรือหนอ?" พระอังคลุมิลา ตอบว่า "ไม่กลัว ผู้มีอายุ."
ภิกษุเหล่านั้น กรุณาพระศาสดาว่า "พระเจ้าข้า พระอังคลิมา พยายามพระอธิฏฐานด้วยคำไม่จริง."
พระสาตา ตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย องค์อันบุตรของเรา ย่อมไม่กลัว, เพราะว่า ภิกษุทั้งหลายเช่นกับบุตรของเรา ผู้ อาจที่สุดในระหว่างพระองค์เสพผู้จงทนทั้งหลาย ย่อมไม่กลัว" ดังนี้
แล้ว ตรัสพระคาถานี้ในพระนมว่า:- "เราเรียบูคลูคอุปอาจ ประเสริฐ แล้วกล้ากล้า แสดงหาคุณอันใหญ ผู้สูจะโดยวิสัย ไม่ หวีไหว ผู้ลำแล้ว ผู้รู้ นั้นว่า เป็นพราหมณ์."
* พระมหาสนั่น ป. ช. วัดพระมิ่งวิทยา (ปัจจุบัน เป็นพระธรรมวรากรณ์ ป. ช. ๖ วัดนางสุทธิวาราม) แปล. อ. มานพระธัมปฏิรูปก ภาค ๖ โลกรวรรค