ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - พระธัมมปิฎกฉบับแปล ภาค ๙ - หน้าที่ 82
๓. เรื่องภูติคะโกกลิกะ [๒๕๔๔]
[ข้อความเบื้องต้น]
พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเวสวัน ทรงปรารถภิญญา
ชื่อโกกิลกะ ตรัสพระธรรมเทศนาว่า "โย มุขฺสายญฺญโต" เป็นต้น.
[พระโกกิลกะเกิดในนรถแห่งว่าด้วยค่าผลพระอัครสาวก]
เรื่องมาแล้วในพระสูตรว่า "ครั้งนั้นแช ภิกฺขุชื่อโกกิลกะ
ได้เข้าไปฝ่าโดยสถานที่พระพุทธะประทับอยู่" เป็นต้น. แม้
เนื่อความแห่งเรื่องนั้น บันฑิตพึงทราบโดยอธิษฐานอธิฎฐฐานว่า
กล่าวไว้แล้วในอรรถกถานี้แหละ.
กิเมื่อพระโกกิลกะเกิดในปทุมรด ภิกษุทั้งหลาย สนานา
กันในโรงธรรมว่า "โอ! ภิกฺขุชื่อโกกิลกะ ถึงความพิณ้าทแล้ว
เพราะอัษฎบาปของตน, กิเมื่อเธออัครสาวก ท ๒ อยู่บนแแ
แผ่นดินได้ให้ชงแล้ว."
พระศาสดา เสด็จมาแล้วตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย พวก
เธอนั่งประชุมกันด้วยกถาอะไร ในกาลบัดนี้ ?" เมื่อภิกษุทั้งหลาย
กราบทูลว่า "ด้วยกถาเช่นนี้" จึงตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย ภิก
ชื่อโกกิลกะ จิบนายเพราะอัศจัยของตนในบัดนี้เท่านั้น หามได้,
แม้ในกาลก่อน โกกิลกะก็จิบายายแล้วเพราะอัศจัยปางตนเหมือน
* พระมหาอังคีร ป. ธ. ๕ วัดกรมิวาศ (ปัจจุบันเป็นพระศาสดาสุข วัดศรีจันทร์
จังหวัดขอนแก่น) แปล. ๑ ส. ส. ๑/๒๕๙ ฯ ส. ฯ ๒/๕๕.