ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - พระธรรมบทที่ถูกอธิบายแปล ภาค ๔ - หน้าที่ 169
๘. เรื่องพระนางมหาปชาบดีโกฉมี [๒๑]
[ข้อความเบื้องต้น]
พระสาวก เมื่อปรับอยู่ในพระเศวตวัน ทรงปรารถนาพระนางมหาปชาบดีโกฉมี ตรัสพระธรรมเทศนาว่า "ยสสู ถานนะ" เป็นต้น.
[พระศาสดาทรงบัญญัติธรรม ๙]
ความผิดสารว่า พระนางมหาปชาบดีโกฉมี พร้อมกับบริวารรับบูรณ์ธรรม ๙ ประการ อันพระผู้มีพระภาคทรงบัญญัติแล้ว ในเมื่อเรื่องยังไม่เกิดขึ้น เหมือนบูรพชิกามิประเด็น รับพวกดอกสุรสีห์ด้วยเสียงกล่าว ได้อุปสมบทแล้ว อุปสมาทะหรืออาจารย์อื่นของพระนางไม่มิปิกูลี ภายหลังทั้งหลาย ปรารภพระเถรีนี้อุปสมบทได้แล้วอย่างนั้น โดยสบโอกาส สนทนากันว่า "อาจารย์และอุปูชะเหล่าของพระนางมหาปชาบดีโกฉมี ย่อมไม่ปรากฏ, พระนางถือเอพากาสะ ทั้งหลาย ด้วยมือของตนเอง."
ก็แกล้งกล่าวอย่างนั้นแล้ว ภายหลังทั้งหลาย ประพฤติดีก็อยู่ยอดไม่ทำโสต ไม่ทำวารณะร่วมกับพระนางเลย ภายนี้ทั้งหลาย นับปราณูเนื้อความมันแล้วแต่พระตกคดแล้ว.
* พระมหาชาลี ป.ธ. ๓ วัดธนวิวาส แปล.
๑. ภายสูถึงมีพระจดั้ง ๑๐๐ ต้องกราบให้ภิญญาผู้สมบูรณ์ในวันนั้น๒. ต้องอยู่จำพรรษาในอาวาสภิญญา ๑. ต้องหวังต่ออรรถงทั้ง ๒ คือ ถามอภิษวะและปรับโอวาทจากภิษวาสพฤทธิ์ทั้งสอง.
๑. ออกพระยาแล้ว ต้องปราณาในสงฆ์ ๒ ฝ่าย ๒. ต้องสาธอุบาสนบเท่ากับสักมนา ผู้ศึกษาที่ในธรรม ๖ สิ้น ๒ ปีแล้วในสงฆ์ ๒ ฝ่าย ๑. ดำรงวิทยาไม่เป็น ๑. ปิดทางไม่ให้ภาณิยสอนภิญญา เปิดทางให้ภาณิยกล่าวสอนอย่างเดียว ๑. วิจูล ๗/๓๑๒.