พระฉันกากเจะ – เรื่องราวและบทสนทนา : หน้า 231/304

ประโยค - พระอัปปัณเจ้าผลุกแปล ภาค ๙ - หน้าที่ 229 ๓๐. เรื่องพระฉันกากเจะ [๒๓๓] [ข้อความเบื้องต้น] พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเจ้วัน ทรงปลารถพระ จันทะเจะ ตัรสพระธรรมเทสนนี้ว่า "อนุวา" เป็นต้น. [พระฉันกากะเคยเป็นพ่อค้าไม้จันทน์แดง] อนุโมทพิธีในเรื่องของพระฉันกากเจะ ดังต่อไปนี้ :- "ได้ยินว่า ในอดีตดกาล พ่อค้า ในครองพรานเสด็จหนึ่ง คิดว่า "เราจำไปสู่ปู่จันทน์แล้ว นำไม้จันทน์แดงมา" ขนเอาดัดดูเป็น อันมากมีผ้าและเครื่องอาภรณ์เป็นต้น ไปยังปัจฉิมชนบท ด้วย เกวียน ๕๐๐ ยึดที่พักใกล้ประตูบ้านแล้ว ถามพวกเด็กเลี้ยงโคในดงว่า "มนุษย์ไหน ๆ ในบ้านนี้ ผู้งานที่แขงงานอยู่หรือ ?" พวกเด็กเลี้ยงโค. จะ มีอยู่. พ่อค้า. มนุษย์นั่นชื่ออะไร ? พวกเด็กเลี้ยงโค. มนุษย์นั่นชื่อโนะน. พ่อค้า. ก็ธรรมหรือตาพูดของเขา. มีชื่ออย่างไร ? พวกเด็กเลี้ยงโค. เขาชื่ออย่างนี้ ๆ. พ่อค้า. ก็เรือนของเขาอยู่ที่ไหน ?. พวกเด็กเลี้ยงโค. เรือนของเขาอยู่ที่ชื่อโนะน. พ่อค้านั้น. นั่งบนยาน้อยอันสบาย ไปสู่ประตูเรือนของเขา ตามสัญญาที่พวกเด็กเลี้ยงโคกล่าวนั้นให้แล้ว ลงจากยาน เข้าไปสู่เรือนแล้ว * พระมหาชาติ ป. ๓ วัดบรมวิทยา แปล.