พระมังวิปัชฌานภาค ๙ คำอธิบาย : หน้า 12/304

ประโยค - พระมังวิปัชฌานภาค ๙ หน้าที่ 10 ดูกดอยู่ repeatedly ย่อมงอจากงในป่าชั้นนั้น. บทว่า ทุรงจอย์ เป็นต้น คำว่า กิญจภิล ย่อมมั่น คือ ย่อมครอบนังตนั้น คือปะการิ้งที่พังแจักกล่าวแล้ว ชื่อยางทิ่ ใครจะล่วงได้ เพราะเป็นของกาวจะก้าวล่วงคือได้, ความโกล ทั้งหลายมีอัฏฐะเป็นมูล ย่อมตกไปจากบุคคลนั้น, คือไม่ตั้งอยู่ได้ เหมือนหยาดน้ำตกไปบนใบวะ คือบนใบดอกไมุ้ม ไม่คิดอย่าได้จะนะ. หลายบทว่า ติ โว ามมิ คือ เพราะเหตุนี้ เราขอกล่าวว่า ท่านทั้งหลาย. สองบทว่า ภทุ โว ความว่า ความเจริญมีเก่าทั้งหลาย, อธิบายว่า ท่านทั้งหลาย อย่าได้ถึงความพิณาค ถุกปิดภิกษุรูปนี้. บทว่า มูลี เป็นต้น ความว่า ท่านทั้งสองจุตรามแห่งตนหา อันเป็นไปในบทวาร ๕ นี้ ด้วยญาณอันสัมเมสิบด้วยพระอรห ถามว่า "จุตรแห่งตนหนั้น เหมือนอะไร ? แก้ว่า "เหมือนผู้ต้อง การแฝก ขุดภูฏฐานบางซ้อนบใหญ่ขึ้นใจ, ท่านทั้งหลาย จงดูรามแห่ง ตนหานั้นสิ ฉันนั้น. สองบทคาถาว่า ม า โว นหิ โสโต วา โม โภอ ภูชิ ว ปุนปุน ความว่า กิลสมาร มารมาร และเทวรูปมาร จงอย่าระราน ท่านทั้งหลายบ่อย ๆ เหมือนกระแสน้ำพามาโดยกำลังแรง ระวังไม้อ้อ ซึ่งเกิดอยู่ร่มกระแสนั้น ฉันนั้น. *กิ้งพระคาถาสุดท้าย.