ประวัติและชื่อของฤษฎในพระธัมม์ทัศ : หน้า 270/304

ประโยค - พระธัมม์ทัศถูกแปลภาค ๘ - หน้าที่ 268 เพราะเหตุนัน ผู้นัน จึงเลี้ยงการนันไว้ ด้วยคิดว่า "จกให้เด็กนี้บรรในตำรับของพระธัม" [เหตุที่เด็กนั่นได้รับตั้งชื่อว่าฤษฎ] ผมของเด็กนั่น ได้ปรากฏรุ่งรง เพราะมีกินแห่งครรภ์อันเขา ล้างออกไม่หมด ในวันที่เด็กนั่นเกิด. เพราะเหตุนัน ชนทั้งหลาย จึง ตั้งชื่อเขาว่า "ฤษฎ" นั่นแหละ. ในเวลาที่เขาเดินได้ พระธรรม: เข้ไปส่งเรือนนัน เพื่อบติบาต. อุบาสกา นิมนต์พระธะระให้นั่งแล้ว ได้ถวายอาหาร. พระธะระ เห็นเด็ก จึงถามว่า "อุบาสกา ท่านได้รับเด็กหรือ?" อุบาสกา เรียกว่า "อุบาสกา ท่านได้เด็กหรือ?" อุบาสกา เรียกว่า "ได้ เจ้าคะ, ดีฉันเลี้ยงเด็กนี้ไว้ด้วยหวังว่า 'จกให้บุตในสวนของท่าน', ขอท่านจงให้ขาวบซ ดังนี้แล้ว ได้ ถวายแล้ว. [พระมหากัจฉาณะรับเด็กไปมอบให้อุปัฎฐาก] พระธะระ รับว่า "ดีละ" แล้วพาเด็กนั่นไปตรวจดูว่า "บุญ-กรรมที่สะสมบัติของกุศลของเด็กนี้ มีอยู่หรือหนอแสน?" คิดว่า "สัตย์ผู้มีบุญมาก จงเสวยสมบัติใหญ่, เด็กยิ่งเล็กนก, แม้ฉนของเขา ก็ยังไม่ถึงความแร่รอ" จึงได้พาเด็กนั่น ไปสู่เรือนของอุปัฎฐากคนหนึ่ง ในกรุงัตกสิลา. อุปัฎฐากนั้น ไหว้พระธะระแล้วยืนอยู่, เห็นเด็กนั่นแล้ว เรียนถามว่า "ท่านได้รับเด็กหรืออร่อย?" พระธะระ ตอบว่า "เออ อุบาสก เขาจำบวช, แต่ยังเป็นเด็ก เล็กนก, จงอยู่ในสำนักของท่านเถิด."