พระธีรมปฏิวัติฉบับแปล ภาค ๙ - หน้าที่ ๕๑ : หน้า 53/304

ประโยค - พระธีรมปฏิวัติฉบับแปล ภาค ๙ - หน้าที่ ๕๑ ๔. เรื่องอุปกิจกวี [๒๔๙] [ข้อความเบื้องต้น] พระศาสดา ทรงปรากฏอัชฌาทว์อปปะ ในระหว่างทาง ครัส พระธรรมคนนี้ว่า สมุทภิญฺญู เป็นต้น. [อุปกิจกวีทูลถามพระศาสดา] ความผิดศร่า ในมัยหนีง พระศาสดา ทรงบรรลุพุทธะ สัพพัญญูญาณแล้ว ทรงงงกล่าให้ล่วงไปที่ควรไม่โอที ๓ สัปดาห์ ทรงถือบาตรและจิวรของพระองค์ เสด็จดำเนินไปนิลทางประมาณ ๙ โสบา ทรงมุ่งอังคาราสี เพื่อทรงธรรมจักรให้เป็นไป ได้ ดอ พระเนตรเนื้ออาชิวา ชื่ออุปกะ ในระหว่างทาง. ฝ่ายอุปกิจกนั้น เห็นพระศาสดาแล้ว ลูกว่า "ผู้มีอายุ อินทรีย์ของท่านผ่องใสเลย, ผิวพรรณก็บริสุทธิ์ผ่อง, ผู้มีอายุ ท่านบวชนเฉพาะใคร ? ใครเป็นศาสดาของท่าน ? หรือท่านชอบใจ ธรรมของใคร ?" [พระศาสดาตรัสตอบอุปกิจก] ลำดับนั้น พระศาสดา ตรัสว่า "เราไม่มีอุปชฌาย์หรือ อาจารย์" ดังนี้แล้ว ตรัสพระคาถานี้แก่อุปกิจกน ว่า :- "เราเป็นผู้ครองอาชธรรมได้ทั้งหมด รัฐธรรมทุก * พระมหานก ป. ธ. ๔ วัดอมินาวาส แปล.