โลกและชีวิตตามจริง : หน้า 21/397

บทที่ ๑ เรื่องโลกและชีวิตตามจริง เพราะเข้าใจผิด จึงเป็นผลให้คิดผิด พูดผิด และทำผิด ฯลฯ ตามลำดับ เมื่อทราบชัดถึงสาเหตุที่แท้จริงแล้ว การแก้ปัญหา จำเป็นต้องตั้ง ตนแก้กันที่สาเหตุ โดยดำเนินกระบวนวิธีในการปฏิรูปอย่างต่อเนื่อง จึง จะสัมฤทธิผลจริงจัง อย่างไรก็ตาม ก่อนที่จะดำเนินการแก้ปัญหา ก็ควรจะมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติที่แท้จริงของใจคน เพิ่มเติมอีกสักเล็กน้อย กล่าวคือ ธรรมชาติของใจคนตั้งแต่เป็นทารกลืมตามาดูโลกนั้น มีลักษณะ ประภัสสร ๆ คือผุดผ่อง หมดจด เป็นประกาย ใสสว่าง อาจเปรียบได้กับ ดวงแก้วเจียระไนที่ไร้มลทิน ดวงจันทร์ หรือดวงอาทิตย์ ที่ไร้เมฆหมอก เคลื่อนมาบดบัง แต่ทว่าความใสสว่างของดวงใจทารกแต่ละคน อาจจะ มากน้อยแตกต่างกัน โดยมีปริมาณของกิเลสที่ซ่อนตัวแอบแฝงนิ่งสนิท อยู่ในใจของทารกเองเป็นตัวแปรผกผัน ถ้ากิเลสมีจำนวนมาก ความใส สว่างก็มีน้อย ถ้ากิเลสมีจำนวนน้อย ความใสสว่างก็มีมาก ได้กล่าวแล้วว่า กิเลสเป็นธรรมชาติอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นและฝังแน่น อยู่ในใจของคนเรามาตั้งแต่เกิด ถ้ามีกามคุณ ๕ คือรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส มาเร้าใจ กิเลสก็จะกำเริบฟูขึ้น ปกคลุมจิตใจให้มืดตื้อ มืดมิด นั่นคือถ้าไม่ถูกสิ่งเร้ากระตุ้น กิเลสก็จะนอนนิ่งเฉยอยู่ในใจ โดยไม่แสดง ฤทธิ์เดชใดๆ ให้ปรากฏ ใจคนเราก็จะใสสว่างเป็นปกติธรรมดาตลอดไป ๓ อรรถกถาสูตรที่ ๗ ปณิหิตอัจฉวรรค อัง.เอก.มก. ๓๒/หน้า๑๐๔ ๔. ปรากฏการณ์อันเป็นธรรมดาธรรมชาติของจพิตนี้ สามารถพิสูจน์ได้ด้วยการปฏิบัติสมาธิภาวนา จิตยิ่งสงบนิ่งได้มากเท่าใด ความสว่างก็จะทวีมากขึ้นเพียงนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรง รู้แจ้งสัจธรรมทั้งปวง เกิดปัญญาตรัสรู้พระสัมโพธิญาณ ก็เพราะความสว่างแจ้งที่พระหทัย ของพระองค์เองที่สามารถฆ่ากิเลสได้เด็ดขาด