คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ : หน้า 40/397

คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ อย่างไรก็ตาม ความรู้สึกกตัญญูขนาดนี้ก็ถือว่ายังเป็นความเข้าใจ ถูกในระดับผิวเผินเท่านั้น เพราะมองเห็นเพียงแต่ว่า มารดาต้องเหนื่อย ยากลำบาก ประคบประหงมเลี้ยงดูบุตร ตั้งแต่ยังเป็นทารกอยู่ในครรภ์ กว่าจะเลี้ยงลูกแต่ละคนจนเติบใหญ่ สามารถทำมาหากินเลี้ยงชีวิตได้ด้วย ตนเองนั้น มารดาต้องเหนื่อยยากอยู่นานแสนนาน แท้ที่จริง พระคุณ อันยิ่งใหญ่ของมารดาตามนัยที่พระพุทธองค์ตรัสว่า “มารดามี” นั้นหมาย ถึงพระคุณของมารดาที่มีต่อบุตรซึ่งอาจสรุปได้เป็น ๓ ประการหลัก คือ ๑. ให้ชีวิตแก่บุตร ๒.ให้ต้นแบบร่างกายที่เป็นมนุษย์ ซึ่งเหมาะกับการทำความดีด้วย ประการทั้งปวง ไม่มีสัตวโลกชนิดใดๆ เทียบเทียมได้ แม้เทวดาก็สู้ไม่ได้ ๓. ๒๖ ให้ต้นแบบจิตใจที่เป็นมนุษย์ บุคคลที่เกิดความเข้าใจถูกเป็นสัมมาทิฏฐิ ทั้ง 5 ประการที่ผ่านมา ย่อมสามารถตรองเห็นพระคุณของมารดาได้โดยไม่ยากเลย สัมมาทิฏฐิระดับที่ ๘ บิดามี หมายความว่า บิดามีพระคุณต่อบุตร จริง พระคุณอันยิ่งใหญ่ของบิดาก็ทำนองเดียวกับของมารดานั่นเอง คือ ๑) ให้ชีวิต ๒) เป็นต้นแบบทางกาย ๓) เป็นต้นแบบทางใจ เนื่องจากมารดาต้องอุ้มครรภ์อยู่เป็นเวลานานถึง ๔ เดือน ๑๐ เดือน ทำให้บางคนมองว่ามารดามีพระคุณมากกว่าบิดา จึงมักจะมีคำถามว่าพ่อ กับแม่ใครมีพระคุณมากกว่ากัน?