การปฏิบัติเพื่อครองโลกทั้งสอง : หน้า 89/397

บทที่ ๒ ย่อมปฏิบัติเพื่อครองโลกทั้งสอง ทำให้เกิดความยินดี ทั้งโลกนี้และโลก หน้า...” เรื่อง คือ พุทธพจน์ในส่วนที่ยกมานี้ มีสาระสำคัญเกี่ยวข้องอยู่กับ ๒ ๑. สิ่งแวดล้อม ๒. การปฏิบัติเพื่อครองโลกทั้งสอง ๑. สิ่งแวดล้อม สิ่งแวดล้อมของคนเรานั้น อาจแบ่งออกได้ เป็น ๒ ประเภท คือ ๑) บุคคลที่แวดล้อมตัวเรา ๒) สิ่งแวดล้อมตาม ธรรมชาติ ๑) บุคคลที่แวดล้อมตัวเรา บุคคลที่แวดล้อมตัวเราก็คือ ทิศ 5 คนเราจะมีชีวิตอยู่อย่างสงบสุข มีความเจริญรุ่งเรืองในชีวิต ก็ เพราะมีอริยวินัยสามารถปิดป้องทิศ 5 ได้เป็นอย่างดี หรือกล่าวอีกอย่าง หนึ่งว่า “มีความรับผิดชอบต่อทิศ 5” เป็นปัจจัยสำคัญส่วนหนึ่ง (สำหรับ เรื่องเกี่ยวกับทิศ 5 นี้ มีคำอธิบายอย่างละเอียดในบทที่ 5) ๒) สิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติ ได้กล่าวไว้แล้วในการอธิบาย คำศัพท์ โลก โลกทั้งสอง ว่า สิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติ หมายถึง แผ่น ดิน น้ำ อากาศ ตลอดจนพืชพันธุ์ไม้ต่างๆ สิ่งแวดล้อมตามธรรมชาตินี้ เป็นปัจจัยสำคัญยิ่งต่อการดำรงชีวิตของทั้งคนและสัตว์ ดังนั้นเมื่อเราได้ ใช้ประโยชน์จากทรัพยากรต่างๆ ตามธรรมชาติแล้ว ก็จำเป็นต้องมีการ ทำนุบำรุงรักษา ให้อยู่ในสภาพที่จะอำนวยประโยชน์ได้อย่างต่อเนื่อง ถ้าคนเราคิดแต่จะใช้ประโยชน์ของทรัพยากรต่างๆ โดยไม่มี การบำารุงรักษา และอนุรักษ์ ในที่สุดทรัพยากรต่างๆ ย่อมจะหมดไปไม่มี เหลือให้ใช้อีก หรือมิฉะนั้นก็จะเสื่อมคุณภาพเพราะมลพิษ ซึ่งนอกจากจะ ๗๕