คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ : หน้า 96/397

คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ ៨២ ๑ พุทธวิธีในการบ่มอินทรีย์ให้แก่ศิษย์ ในการแสดงพระธรรมเทศนาสิงคาลกสูตร ซึ่งพระพุทธองค์ทรง มุ่งหมายให้เป็นแนวทางสร้างคนดี เราจะได้เห็นพระอัจฉริยภาพในการที่ พระพุทธองค์ทรงบ่มอินทรีย์ " ให้แก่หนุ่มน้อยสิงคาลกะ (รวมทั้งสัตว โลก ทั้งหลายที่อินทรีย์ยังหย่อนอยู่) โดยดำเนินลำดับขั้นตอน ด้วยชั้นเชิงแห่ง บรมครูอย่างน่าติดตามศึกษายิ่งนัก โดยเหตุที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีพระสัพพัญญุตญาณ รู้ แจ้งแทงตลอดในขันธสันดานของมนุษยชาติทั้งหลายว่า บางคนอินทรีย์ยัง อ่อน บางคนปานกลาง และบางคนแก่กล้า ทรงเห็นว่าสิงคาลกะยังมี อินทรีย์อ่อนอยู่ เมื่อจะทรงสอนให้เขาเป็นคนดี พระองค์จึงทรงปลูก ศรัทธาเป็นเบื้องต้น โดยแสดงอริยวินัยว่า อริยสาวกนั้นจะไม่ก่อกรรมกิเลส ๔ ประการ ไม่ทำชั่วทำบาปด้วยความลำเอียง ๔ ประการ ไม่ผลาญ ทรัพย์ของตนเองด้วยอบายมุข 5 ประการ อีกทั้งปฏิบัติเพื่อครองโลกทั้ง สองแล้วทรงสรุปว่า การที่พระอริยสาวกเป็น ผู้ปราศจากบาปกรรม ๑๔ ประการนี้เอง ท่านจึงเป็นผู้ปิดป้องทิศ 5 ได้ ประกอบกับ การไม่ทำลาย สิ่งแวดล้อม มีชีวิตอยู่ในโลกนี้ก็เป็นสุข เมื่อละโลกไปแล้วก็ไปสวรรค์ พระธรรมเทศนานี้ย่อมมีนัยว่า คนดีทั้งหลายแทนที่เขาจะไหว้ ทิศกัน หรือกราบคารวะธรรมชาติกัน ดังเช่นที่สิงคาลกะกระทำ เขากลับ หมายถึง ระดับความเจริญก้าวหน้าและความมั่นคงของใจ