คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ : หน้า 158/397

๑๔๔ คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ ขนาดตกนรกได้เหมือนกัน อย่างไรก็ตาม เด็กที่ได้รับการปลูกฝังคุณสมบัติของคนดีที่ โลกต้องการ จากทิศเบื้องหน้าและเบื้องขวามาแต่เล็กแต่น้อย ครั้นเมื่อเติบโต ขึ้น เขาจะเป็นผู้ทรงพลังในการพลิกฟื้นสังคมเลวให้กลับมาเจริญรุ่งเรืองได้ หน้าที่รับผิดชอบของศิษย์ พระพุทธองค์ทรงกำหนดให้เป็นอริยวินัย หรือหน้าที่ของศิษย์ ที่ต้องปฏิบัติ เพื่อแสดงความรับผิดชอบต่อครูอาจารย์ไว้เป็นตัวอย่าง ๕ ประการคือ ๑. ลุกขึ้นยืนรับ เป็นการแสดงการยอมรับท่าน แสดงความ พร้อมที่จะเรียนกับท่าน เพียงเท่านี้ก็สามารถให้กำลังใจแก่ครูอาจารย์ได้แล้ว ๒. เข้าไปคอยรับใช้ใกล้ชิด เป็นการอำนวยความสะดวกให้แก่ ท่าน ในขณะที่ ท่านเข้าสอนในห้องเรียน ๓. เชื่อฟัง คือเชื่อฟังคำสั่งสอนของท่าน ถ้าไม่เชื่อฟัง ก็ไม่ได้ ความรู้ หรือไม่สามารถบรรลุคุณความดีได้ ๔. ปรนนิบัติรับใช้ เป็นการปฏิบัติตนนอกห้องเรียน ในเรื่อง เล็กๆ น้อยๆ ตามแต่โอกาสจะอำนวย ทำให้ท่านมีเวลาและอารมณ์ใน การเตรียมการเทศน์สอนมากขึ้น หน้าที่ของศิษย์ในข้อนี้แสดงว่าศิษย์มี ความใกล้ชิดกับครูอาจารย์มาก ๕. เรียนศิลปวิทยาด้วยความเคารพ คือเรียนให้รู้จริง ทำได้ จริง เพื่อประโยชน์ของตนเอง และเพื่อเป็นเกียรติยศชื่อเสียงของครู อาจารย์ในกาลข้างหน้า