คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ : หน้า 218/397

๒๐๔ คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ มิตรแท้ และเพื่อนคนนั้นก็ทำหน้าที่เป็นกัลยาณมิตรให้เขาอย่างไม่ขาดตก บกพร่อง เขาก็อาจปรับเปลี่ยนนิสัยและพฤติกรรมเป็นมิตรแท้ตาม กัลยาณมิตรผู้นั้นไปด้วยได้ ถ้าเป็นเช่นนั้น ชีวิตของเขาก็มีหวังที่จะเอาดีได้ ทำนองเดียวกับโจรกลับใจ ที่พยายามล้างมลทินของตนเอง แต่ถ้าเขาไม่มีโอกาสได้พบมิตรแท้ พบแต่มิตรเทียมยิ่งคบหา กันไปนานๆ ต่างฝ่ายต่างก็แพร่เชื้ออันธพาลให้กันและกัน ความคิดมิจฉา ทิฏฐิของเขาก็จะกำเริบรุนแรงยิ่งขึ้นจนกระทั่งบังอาจก่อกรรมชั่วต่างๆได้ โดยไม่ยำเกรงกฎหมายและบาปกรรมมีลักษณะนิสัยและพฤติกรรมทุศีล อยู่เป็นนิจ ๒) มีวจีทุจริต บุคคลที่ขาดหิริโอตตัปปะ เป็นมิจฉาทิฏฐิ รุนแรง เมื่อจะพูดคุยกับใคร ย่อมไม่คำนึงถึงความสัตย์จริง แต่จะคำนึงถึง ประโยชน์ของตนเป็นสำคัญ เขาจึงหาวิธีพูดเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ ต่างๆ ตามที่เขาต้องการ ดังนั้นคำพูดของเขาจึงพราวไปด้วยการเล่นลิ้น พลิกแพลงอยู่เสมอ เข้าลักษณะปั้นน้ำเป็นตัว หักหน้า ยุแยงตะแคงรั่ว ปากปราศรัยใจเชือดคอ ปากว่าตาขยิบ หรือปากเหม็น คือชอบพูดให้ร้าย คนอื่น เป็นต้น นี่คือบางส่วนแห่งพฤติกรรมของคนทุศีล ๓) มีอาชีพทุจริต คนมิจฉาทิฏฐิ ใช่แต่จะมีวจีทุจริตเท่านั้น พวก เขายังมีความประพฤติและการกระทำทุจริต ผิดศีล ผิดกฎหมาย ตาม แต่ฐานะและโอกาสจะอำนวยให้ เช่นบางคนก็ทำตัวเป็นหัวหน้านักเลง คุมตรอกซอกซอย คอยหาเรื่องลงประชาทัณฑ์ชาวบ้านที่ตนไม่ถูกชะตา บางคนก็ตั้งแก๊งเรียกค่าคุ้มครอง หรือลักพาตัวคนไปเรียกค่าไถ่ ถ้าไม่ได้ ค่าไถ่ตามที่ตนเรียกร้อง ก็ปลิดชีวิตตัวประกันเสีย บางคนก็ยึดอาชีพเป็น มือปืนรับจ้าง บางคนก็วางแผนทำลายล้างชีวิตคู่แข่งทางธุรกิจ หรือ ทางการเมือง บางคนก็ตั้งโรงพิมพ์บังหน้า แต่งานหลักคือพิมพ์ปลอม เอกสารทางราชการ เช่น พาสปอร์ต เป็นต้น บางคนก็ตั้งบริษัทส่งออก บังหน้า แต่ไม่ได้ค้าขายอะไร ได้แต่คอยหาจังหวะส่งเอกสารปลอมเพื่อ