คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ : หน้า 252/397

คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ ๒๓๘ คนส่วนมากที่พัวพันหมกมุ่นกับการดื่ม การเที่ยวกลางคืน ย่อมต้องใช้จ่ายเงินทองฟุ่มเฟือย ทำให้รายจ่ายเกินรายรับ คนเหล่านี้ จึง หันเข้าหาการพนัน เพราะคิดว่าเป็นวิธีหาเงินได้ง่าย คราใดที่ชนะพนันก็ จะย่ามใจเสี่ยงโชคมากขึ้น หรือใช้จ่ายในเรื่องการดื่มการเที่ยวหนักยิ่งขึ้น แต่คราใดที่แพ้พนัน ก็อาจต้องใช้วิธีกู้หนี้ยืมสิน ลักขโมย จี้ปล้น ไป จนถึงการค้ายาเสพติด กล่าวได้ว่าคนที่พัวพันหมกมุ่นอยู่กับอบายมุข ชีวิตของเขาก็ จะยิ่งจมอยู่กับความเลวร้ายหนักขึ้นๆ ตราบใดที่เขายังไม่ล้มหมอนนอนเสื่อ เรื่องที่เขาจะกลับตัวกลับใจเป็นคนดี มีสัมมาทิฏฐินั้นยากที่จะหวัง ๒) มีพฤติกรรมตลบตะแลง ผู้ที่จมอยู่กับอบายมมุข จะมีปัญหา ต่างๆ รุมเร้าอยู่ตลอดเวลา นับตั้งแต่ปัญหาขาดแคลนเงินสำหรับจับจ่าย ใช้สอยประจำวัน ทำผิดศีลธรรม ผิดกฎหมาย ผิดคำพูด คนเหล่านี้จึง ต้องพยายามแก้ปัญหาเฉพาะหน้า เพื่อเอาตัวรอดไปแต่ละครั้งๆ พวกเขา จึงมีพฤติกรรมพูดอย่างหนึ่ง แต่ทำอีกอย่างหนึ่ง เช่น เมื่อหยิบยืมเงิน เพื่อนฝูงหรือญาติพี่น้องไป ก็สัญญาว่าจะนำมาใช้คืนในวันสิ้นเดือน แต่ ครั้นถึงวันกำหนดนัด ก็ไม่ทำตามสัญญา โดยขอผัดผ่อนไปเรื่อย หรือม ฉะนั้นก็หลบลี้หนีหน้าไปนานๆ แล้วกลับมาขอยืมใหม่ เป็นต้น คนที่จมอยู่กับอบายมุข จึงเป็นคนที่พูดจาเชื่อถือไม่ได้ เป็น คนที่ไม่รักษาคำพูด มีพฤติกรรมตลบตะแลง เป็นนิสัย ๓) ทําลายตนเองและส่วนรวม เนื่องจากผู้ที่จมอยู่กับอบายมุข จะต้องเผชิญกับปัญหาเรื่องเงินเป็นประจำ ทำให้กลายเป็นคนหิวเงินอยู่ ตลอดเวลา จึงพยายามคิดแสวงหาเงินทางลัดโดยไม่เลือกงาน คือจะเป็น งานอะไรก็ได้ ที่ให้ค่าตอบแทนสูงโดยไม่ต้องลงทุนลงแรงอะไรนัก แม้จะ