ประโยชน์ของการศึกษาเรื่องมิตรเทียม : หน้า 121/397

บทที่ ๔ ประโยชน์ของการศึกษาเรื่องมิตรเทียม เมื่อไปคบหาสมาคมกับใคร เราก็จำเป็นต้องสังเกต และเรียน รู้ลักษณะนิสัยของคนนั้นจากพฤติกรรมที่เขาแสดงออกด้วยความเอาใจใส่ แต่เนื่องจากคนพวกนี้ที่แท้แล้วเป็นศัตรูที่แสดงตัวในคราบมิตร การสังเกต ลักษณะนิสัยของเขาอาจจะไม่ง่ายนัก เพราะอาจจะมีเล่ห์เหลี่ยมมากมาย จนเราตามไม่ทัน กว่าจะรู้ว่าเป็นศัตรูหรือเป็นคนเทียมมิตร เราก็ถลำตัวไป มากแล้ว ดังนั้น จึงจําเป็นต้องศึกษาเรื่องมิตรเทียมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ๑๐๓ ประทานไว้ให้แล้ว ซึ่งจะทำให้เราได้เรียนรู้ว่า : ๑. เราพอจะดูคนชั่วออก คนชั่วซึ่งจะเป็นตัวนําความฉิบหายมาให้เรานั้น อย่างน้อยมี ๔ ประเภท แต่ละประเภทมีพฤติกรรมอย่างไรบ้าง ซึ่งเมื่อรู้แล้วก็ต้องพยายาม หลีกให้ห่างไกล ดังที่พระพุทธองค์ตรัสเตือนว่า บัณฑิตผู้รู้แจ้งมิตร ๔ ประเภทนี้แล้ว คือ มิตรปอกลอก มิตรดีแต่พูด มิตรหัวประจบ มิตรชักชวนในทางฉิบหาย ว่าไม่ใช่มิตรแท้ พึงเว้นเสียให้ห่างไกล เหมือนคนเดินทาง เว้นทางมีภัยเฉพาะหน้า ฉะนั้น ในเรื่องนี้มีข้อควรระวัง มิฉะนั้นจะถูกมองในแง่ไม่ดี กล่าวคือ ถ้าตัวเราเอง อินทรีย์ยังไม่แก่กล้าพอ ศรัทธาในการทำความดียังไม่มั่นคง พอสติปัญญายังไม่ลึกซึ้งพอ จำเป็นต้องหนีให้ไกลคน ๔ ประเภทนี้ อย่า