ข้อความต้นฉบับในหน้า
๒๓๐
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์
กฎระเบียบต่างๆ และจะต้องไม่มองข้ามความสําคัญในการอบรมจิตใจ
ควบคู่ไปด้วย อย่าพึ่งคิดเป็นอันขาดว่าลูกจ้างคือผู้ขายแรงงาน เมื่อตน
จ่ายค่าแรงงานไปแล้ว เป็นอันจบกระบวนการซื้อขาย
สรุปปัญหาในทิศเบื้องล่าง
ปัญหาในทิศเบื้องล่างนี้อาจแบ่งออกได้เป็น ๒ ประเภท คือ
๑. ปัญหาที่สังคมเห็นได้ชัดเจน คือ สินค้าไม่มีคุณภาพจึงส่ง
ออกไม่ได้ หรือขายได้ในราคาต่ำา ปัญหาแรงงาน เสียดุลการค้า ค่าของ
เงินบาทขาดเสถียรภาพ บริษัทต่างชาติเข้าครอบครองกิจการ ฯลฯ
๒. ปัญหาที่สังคมมองไม่เห็น คือ การขาดอริยวินัยของนายจ้าง
สำหรับการแก้ปัญหาในเรื่องนี้ ทั้งสองฝ่ายจะต้องร่วมมือกันสร้างความรับ
ผิดชอบทั้ง ๔ ประการ ขึ้นมาให้ได้ พร้อมๆ กับการสร้างอริยวินัยอัน
เป็นหน้าที่ ที่กำหนดไว้ในทิศเบื้องล่าง โดยที่นายจ้างจะต้องเป็น ผู้
ปรับปรุงแก้ไขตนเองเสียก่อน พร้อมกันนั้นก็ทำหน้าที่เป็นพี่เลี้ยงให้แก่
ลูกจ้างด้วย ทั้งสองฝ่ายต่างต้องร่วมมือกันแก้ไขด้วยความเข้าใจซึ่งกันและกัน
มีความรักและความเมตตาต่อกัน จึงจะสัมฤทธิผลได้ แต่ถ้าจะคอยให้
รัฐบาลหรือบุคคลที่สามเข้าไปแก้ไข เชื่อว่าไม่มีทางสำเร็จได้เลย