สัมมาทิฏฐิและการเข้าใจธรรมะในชีวิต : หน้า 31/397

บทที่ ๑ ๑๐. สมณพราหมณ์ทั้งหลายผู้ดำเนินไปชอบ ปฏิบัติชอบ ซึ่ง ประกาศในโลกนี้โลกหน้าให้แจ่มแจ้ง เพราะรู้ยิ่งด้วยตนเอง ในโลกมีอยู่ ถ้าท่านผู้อ่านได้พิจารณาสัมมาทิฏฐิทั้ง ๑๐ ประการดังกล่าว โดย ไตร่ตรองอย่างรอบคอบถี่ถ้วนแล้ว จะพบว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรง ปลูกฝังสัมมาทิฏฐิ โดยการสอนบุคคลให้ใช้หลักเหตุผลตรองตาม แล้ว นำไปสู่การปฏิบัติตามอย่างเหมาะสม จากเรื่องที่เข้าใจได้ง่าย ไปสู่เรื่องที่ ลึกซึ้งขึ้นไปตามลำดับๆ พร้อมกับความเข้าใจที่เพิ่มขึ้นมากเท่าไรก็ทำให้ เกิดความสว่างในใจเพิ่มขึ้นมาเท่านั้นด้วย ความสว่างในใจเพิ่มขึ้นมากเท่าไร ความรู้เท่าทันโลกและชีวิตคือ ปัญญา ก็เพิ่มขึ้นเป็นเงาตามตัวไป แล้วนำไปสู่ความเข้าใจธรรมะที่ลึกซึ้ง ขึ้นในลำดับต่อไปเรื่อยๆ ขณะเดียวกันความสว่างและปัญญารวมทั้งความ เชื่อมั่นก็ทวีขึ้นเรื่อยๆ ตามลำดับ เฉกเช่นการไต่บันได(พะอง) ขึ้นยอดตาล ทีละขั้นๆ อย่างมั่นคง โดยไม่มีการก้าวข้ามขั้น แม้บันไดและต้นตาลจะ สูงเพียงใด บุคคลก็จะไต่ขั้นไปได้เรื่อยๆ ตราบใดที่ยังคุมสติได้มั่นคง ถ้อยคำดังกล่าวจะถูกต้องหรือไม่ ท่านผู้อ่านย่อมพิจาณาได้จาก ธรรมบรรยายในลำดับต่อไป สัมมาทิฏฐิระดับที่ ๑ ทานที่ให้แล้วมีผล “ทาน” ในสัมมาทิฏฐิระดับ ต้นนี้ มีความหมายครอบคลุมทั้งการให้ และสิ่งของที่ให้ผู้อื่น เมื่อกล่าวถึงทาน ปุถุชนโดยทั่วไปมักเข้าใจว่า เป็นการบริจาคเงิน ทองหรือสิ่งของเล็กๆ น้อยๆ ให้แก่คนขอทานหรือผู้ยากไร้เท่านั้น ส่วน ผู้ที่มีความรู้ธรรมะมากขึ้นอีกหน่อย ก็อาจจะเข้าใจว่า หมายถึงการทำบุญ ตักบาตรถวายปัจจัยไทยธรรมแก่พระภิกษุ เป็นต้น