คติส่งต้นปกาศลภาวะ อตรถตาพระวินัย มหาวรรต ตอน ๑ : หน้า 23/233

ประโยค - คติส่งต้นปกาศลภาวะ อตรถตาพระวินัย มหาวรรต ตอน ๑- หน้าที่ ๑๖ บทว่า วิธิ ได้แก่ หายแล้ว อธิบายว่า เป็นของมีโกลเพราะหมดเมม. บทว่า วิกตาวาหิ ได้แก่ ปราศจากเมม. บทว่า เทว ได้แก่ อากาศ. บทว่า สวฺวุณได้แก่ รูปของตน. สองบทว่า สุข วิจีโก มีความว่า อุปจริวา กล่าวคือ นิพพาน เป็นสุข. บทว่า ตุฏฑสิส มีความว่า ผู้สันโดษด้วยความยินดีใน ฑุมมรรถญาณ. บทว่า สุตมุตส ได้แก่ ผู้มีธรรมปรากฏแล้ว. บทว่า ปฐสโล มีความว่า ผู้เห็นอยู่ชั่วว่านั้น หรือธรรมอย่างใดอย่างหนึ่งซึ่งจะพึงเห็นได้ทั้งหมด ด้วยดวงตาคือญาณ ซึ่งได้รับรรู้อันดับความเพียรของตน. ความไม่เกรี้ยวกราดกัน สื่อว่าความไม่เบียดเบียนกัน. ธรรมเป็นส่วนเบื้องต้นแห่งโมกดตา พระผู้พระภาคทรงแสดงด้วยว่า ความไม่เบียดเบียนนั้น. สองบทว่า ปานฤกษ สญฺญโ มีความว่า และความสำรวมในสัตว์ทั้งหลาย อธิบายว่า ความที่ไม่เบียดเบียนกัน เป็นความสุข. ธรรมเป็นส่วนเบื้องต้นแห่งกรุณา พระผู้พระภาคทรงแสดง ๑. สุต ศัพท์ในที่นี้ ท่านให้เปล่าว่า ปราศจาก. เช่นอ้างไว้ใน สมุฏคลิวณีภาค ๑ หน้า ๑๓๗.