ความรับรู้เกี่ยวกับอาบัติในพุทธศาสนา : หน้า 79/233

ทราบด้วยอารมณ์ที่กล่าวแล้วโดยนิยมนับว่า อุปชุกโย ภิภูวา สัทวิภาวภูมิ นั่นแล เพราะว่า ในคำว่า อาจิโรโย เป็นต้น ต่างกันแต่เพียงชื่อเท่านั้น ส่วนในคำว่า "อนตวาสิกทั้งหลายไม่ประพฤติชอบในอาจารย์ ทั้งหลาย" นี้ผู้ศึกษาพึงทราบว่า เป็นอาบัติเนื่องในสัสวาสิก โดย ลักษณะคือข้างเจ้ากล่าวไว้แล้วในหนหลัง นั่นแลว่า "กิณการไม่ประพฤติชอบ มีวิบัติน้อยดังนี้": เมื่อสัทวิภาวารีไม่ทำวัตรเพียงอิว ความเสื่อมย่อมเกิดอุปัชฌามิ เพราะเหตุนี้ จึงเป็นอาบัติเหมือนกัน ทั้งผู้พันนิสัสสัยแล้ว ทั้งผู้ยืนไม่ฟัง ซึ่งไม่ทำวัตรนั้น" แล้วว่า "ตั้งแต่ให้บาตรแก่คนไป เป็นอาบัติแก่ผู้ยืนไม่พันนิสัสสัยเช่นนั้น" เพราะว่า นิสสันติวาสิก คือว่ากรรมใดๆทั้งปวง ก็ทำอาริยวัตรทั้งปวง เพียงเวลาที่ตนอาศัยอาจารย์อยู่ ฝ่ายพุทธศาสนตกุล อุปสัมผัสกันตลอด และมั่นคงวาสิก ([๒๕] แม่พ้นนิสัยแล้ว ก็กลัวทำวัตรตั้งแต่นจึงย่อมอิ้ว แต่ไม่เป็นอาบัติ แก่อันวาสิกเหล่านั้น ในเหตุมีไม่เรียนถามก่อนแล้วให้อตร เป็นต้น, และในอันวาสิกเหล่านี้ บิฐพฺพชฺชํวาสิกและอุปสัมปทนตฺวาสิก เป็นภาระของอาจารย์ตลอดชีวิต นิสสันติวาสิกและธรรมมัววาสิก ยังคงอยู่ในสำนักเพียงใด เป็นภาระของอาจารย์เพียงนั้นที่เดียว เพราะเหตุนี้ ฝ่ายอาจารย์ จึงต้องประพฤติในอันวาสิกเหล่านั้นด้วย เพราะว่า ทั้งอาจารย์ ทั้งอันตวาสิก ฝ่ายใด ๆ ไม่ประพฤติดชอบยอมเป็นอาบัติแก่นั้นๆ ในหนหลัง ก็คือกิที่กล่าวไว้หน้า ๒๖ ที่แล้วม