อรรถกถาพระเวไนย์มหาวรรค ตอน ๑ : หน้า 128/233

ประโยค - คติสมานปสาทิฏิ อรรถกถาพระเวไนย์มหาวรรค ตอน ๑ หน้า 121 บุตรและนัดดาทั้งหลายของตนวรรค " เพราะเหตุนั้น ท้าวเธอจึงรั้ว คำนี้ด้วยทรงทำพระหฤทัยว่า " ทุกข์เป็นปานนี้ก่อน อย่าได้แม้แก่นช เหล่าอื่นเลย!" พระผู้มีพระภาคจึงกระทำธรรมกว่าว่า "พระราชารัสเหตุเป็นเครื่องนำออกในศาสนา" แล้วทรงบัญญัติสติขยายว่า "ภิกษุ ทั้งหลาย บุตรที่มารดาบิดาไม่อนุญาต ไม่ควรให้อบชร" ดังนี้ บรรดาบทเหล่านั้น กล่าวว่า มาตาปิตุทิฏิ พระผู้มีพระภาคตรัส หมายความนี้และชนก. [๒๐] ถ้ามีทั้ง ๒ ต้องลาม ๒. ถ้าบิด หรือมารดาตามเสี้ยนแล้ว ผู้ใดจะเป็นอยู่ ต้องลาผู้มัน มาตาปิติ ด แม้มวยชกแล้ว ก็ควรลาแท้. ภิกษุเมื่อจะบอก กล่าวว่า ตนพลไปบอกลาเองก็ได้, ส่งกูฏุครนั้นแหละไปว่า “ท่าน งงไป่าภารดิบแล้ว งาม" ดังนี้ก็ได้ ถ้ากูฏุครนั้นบอกว่า "ผมเป็นผู้อ่านมาตาปิติดาอนุญาตแล้ว" เมื่อเชื่อฟังให้บวช, บิดา บวชเองแล้ว เป็นผู้ใครจะให้บวชรบ้าง, งงบอกเล่ามารคาแล้ว จงให้บวช. หรือว่ามารคาใครจะให้บวชงงบอกเล่าก่อน แล้วจงให้บวช. บิดาไม่มีความใส่ดีด้วยมาตรภียา หน้าปีเสี้ยม มารคาอนุมบุตรแก่กถิญทั้งหลายว่า "อท่านทั้งหลายให้บรรพนี้บวชเถิด" เมื่อภิกษุล่าวว่า "บิดาของขาไปไหน ?" เขาบอกว่า "หนี ไปเพื่อเล่นในจิตตกแล้ว เสียแล้ว" สมควรให้รุ่นนั้นบวชได้ มารคา หนีไปกับชายบางคนเสีย. ฝ่ายบริมาณบอกว่า "ขอท่านทั้งหลาย จงให้บวชเถิด." แม้ในบุตรนี้ ก็ยังนั่น. ในอรรถกถาส่อธุมนี้ ๑. การเล่นต่าง ๆ ซึ่งทำให้ใจพลิกพลัน (Pastime of mind)