การอธิบายพระธรรมในวันแรมค่ำ : หน้า 38/233

ประโยค- คตัสสนับสาเกา อรรถถาพระวิษณุ มหาวรรด ถอน ๑- หน่ที่ 31 เป็นคำคั่น ๆ ทั้งนั้น ว่าโดยต่างแหล่งอธิบายอนุสนิทและคำประกอบ พิธีทราบตามที่กล่าวแล้วในอรรถกถาแห่งมัชฌิมญาณ ชื่อปัญญา- สุทน์ เถิก. และตั้งแต่บนี้ไป เมื่อข้าเจ้าจะอธิษฐานน้ำใจของมหาชาน ผู้ขาดต่อความผิดพลาดเกินไป จำต้องไม่พรรณาสัตตุตถกา จัก พรรณนาเว้นเท่านั้น. ข้อว่า สา ว สุต สายสมโภ อุปสมฺปา อโหสิ มีความ ว่า ในวันพึ่งเดือนแปด เมื่อพระผู้มีอายุโกทัญญะกับทวาสินแปด โกฎิ ตั้งอยู่ในโสดาปัตติผลแล้ว พระวาจานั้น ส ซึ่งสำเร็จด้วย พระพุทธพจน์ของพระผู้มีพระภาคว่า "ท่านจงเป็นภิญญาเกิด" ดังนี้ ได้เป็นเอกภิญญูอุปสมฺปา ของพระผู้มีอายุนน. ในคำว่า อด โณ อายสมฺมโต จ วุปสมฺปา เป็นดัง ม มีวิจัยว่า ในวันแรมค่ำหนึ่ง คงตาเห็นธรรมได้ก็เกิดขึ้นจากพระวุฏฺฐิ ในวันแรม 2 คํา ได้เกิดขึ้นแก่พระภิกษุธรร ในวันแรม 3 คํา ได้เกิดแก่พระมหานามเถระ ในวันแรม 4 คํา ได้เกิดขึ้นแก่พระอัครสาวก- เถ ระ. ก็แต่อภิษฐานอธิบายถึงในบรรพกฎของภิญฺหาหลายนี้ พระผู้มีพระภาคได้เสด็จอยู่ภายในวาระเท่านั้น. เมื่อมลินแห่ง กมมุฏฐานเกิดขึ้นก็มิได้ว่า ก็ได้เสด็จลงมาทางอากาศแล้วทรงชำระเสีย. ก็แลในวันแรม 5 คํา แห่งปักขันพระองค์ให้เธอทั้งหมดประชุมพร้อมกัน- แล้วตรัสสอนด้วยอนุตตสา เพราะเหตุนี้ พระธรรมสักกากราจึง กล่าวว่า อติ โณ ภควา ปญฺญาว คีต เป็นดัง. ๑. ป. สุ. ๑๔๕๔, ๒. อนิพตลักษณสูตร มหาวคฺคู ปจฺม ๒๔.