ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - พระธรรมทิปฏิรูปฉบับแปล ภาค 6 - หน้า 61
๖. เรื่องพระองค์คุลิมาลเภส * ๑๓๓๒
[ ข้อความเบื้องต้น ]
พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภพระองค์คุลิมาลเถร ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า " อุตส ปัปปิติ" เป็นต้น.
[ ต้นฉบับปลายตรงใช้ได้ ]
เรื่อง บัณฑิตพึงทราบด้วยสามารถแห่งองค์คุลิมาลเถรนั่นแหละ ก็พระเถระบวชในสำนักของพระศาสดา บรรลุพระอรหันต์แล้ว. ครั้งนั้น และ ท่านพระองค์คุลิมาลา ไปแล้วในที่สุดก็ล้มลำรินอยู่ เสวยวิถีสุขแล้ว, เปลืออาทานนี้ในเวลานั้นว่า:-
" ก็ผู้ใด ประมาณแล้วในก่อน ภายหลังไม่ประมาณ, ผู้นั้น ย่อมยังโลกให้ล่วง เหมือนดวงจันทร์พันแล้วจากหมอก ฉะนั้น.."
ครั้นเปลืออาทานแล้ว ก็บริพานด้วยองค์ปาฏิสสนิพานธาตุ. กิณฐ์หลาย สนานกั้นในโรงธรรมว่า " ผู้มีอายุ พระเถระบังเกิดแล้ว ณ ที่หนองแคล ? พระศาสดาเสด็จมาแล้ว คำกล่าวว่า " ภิกษุ ทั้งหลาย บัดนี้ พวกเธอเป็นผู้ตั้งประชุมกันด้วยถ้อยคำอะไรหนอ ?"
เมื่อภิกษุทั้งหลาย กราบทูลว่า " ด้วยถ้อยคำบรรยายที่บังเกิดของพระองค์คุลิมาลเถร พระเจ้าข้า," จึงตรัสว่า " ภิกษุทั้งหลาย บุตร
* พระมหาชุม ป.๖ วัดราชประดิษฐ์ * แปล.
๑. ม. ม. ๑๓/๑๓๓๗.