พระธรรมปิฎกฐั๙ฺก ฉบับแปล ภาค ๖ - หน้า ๒๐๔ : หน้า 206/297

ประโยค - พระธรรมปิฎกฐั๙ฺก ฉบับแปล ภาค ๖ - หน้า ๒๐๔ ๓. เรื่องพระศิลเสฏะ * [๑๒๖๓] [ ข้อความเบื้องต้น ] พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในเมืองไพศาล ทรงปรารภกิจกุญ รูปใดรูปหนึ่ง ตรัสพระธรรมเทศนาว่า " ปิวาวรัจ " เป็นต้น. [ ได้ทราบข่าวบริพารแล้วว่าพิสุทธิสมธรรม ] ความผิดด่า ว่า เมื่อพระศาสดาตรัสว่า " ภิกษุทั้งหลาย โดย ๕ เดือนนี้ เราก็ปรินิพพาน ," ภิกษุ ๑๐๐๐ ในสำนักของพระ ศาสดา ถึงความสะดุ้งแล้ว. ธรรมังเวทีก็แก้พระฉันถวัล ทั่งหลาย. ภิกษุปุถุชนทั้งหลายไม่สามารถจะอดกลั้นน้ำตาได้. ภิกษุ ทั้งหลายเป็นพวก ๆ เที่ยวปรึกษากันว่า " พวกเราจะทำอย่างไรหนอ ? " ครั้งนั้น ภิกษุรูปหนึ่ง เรียกว่าศิลเสฏะ คิดว่า " ได้ยินว่า พระศาสดา ฉกปริณิพพาน โดยล่วงไป ๔ เดือน, ก็เราเป็นผู้มีอายุจะมิไปปราศ เมื่อพระศาสดยังทรงพระชนม์อยู่นั่นแหละ, เราควรถือเอาพระ อรหันต์ ( ให้ได้ ) " และก็ยังอยู่ผู้เดียวเท่านั้น ในอธิษฐาน ๔. การไปสู่ สำนักของภิกษุหลาย หรือการสนทนาปราศรัยกับผู้ดูผู้เห็น ย่อม ไม่มี. ครั้งนั้น ภิกษุทั้งหลาย กล่าวว่าท่านว่า " คุณศิลเสฏะ เหตุไร ? คุณจึงทำอย่างนี้." ท่านไม่ฟังข้อความของภิกษุเหล่านั้น. ภิกษุเหล่านั้น กรรบูลความเป็นไปนั้น แต่พระศาสดาแล้ว กรรบูลว่า " ข้าแต่