พระธรรมปทุมจิต ภาค ๖ - หน้า ๑๗๖ : หน้า 178/297

ประโยค - พระธรรมปทุมจิต ภาค ๖ - หน้า ๑๗๖ พระพุทธเจ้า การฟังธรรม ความพร้อมเพรียงของหมู่ ความเป็นผู้ ปรองดองกัน เป็นสุขในโลกนี้" ดังนี้แล้ว ตรัสพระคาถานี้ว่า:- " ความคิดขึ้นแห่งพระพุทธเจ้าทั้งหลาย เป็น เหตุให้นุสรมา, การแสดงธรรมของสัตบุรุษ เป็น เหตุให้นุสรมา, ความพร้อมเพรียงของหมู่ เป็น เหตุให้นุสรมา, ความเพียรของชนผู้พร้อมเพรียง กัน เป็นเหตุให้นุสรมา..” [ แก่ธรรม ] บรรดาผลแห่งนั่น บทว่า พุทธานุปทุม โท ความว่า พระ พุทธเจ้าทั้งหลาย เมื่อรองอุปฐึขึ้น ย่อมยังมาหามน ให้บังจากความ กันดารทั้งหลาย มีความกันการอึอจะเป็นต้น เหตุไฉน เหตุนี้ ความเกิดขึ้นแห่งพระพุทธเจ้าทั้งหลาย จึงชื่อว่าเป็นเหตุให้นุสรมา. สัตว์ ทั้งหลายผู้มีทุกข์เป็นต้นเป็นธรรม อาศิการแสดงธรรมของ สัตบุรุษ ย่อมพ้นจากทุกข์ทั้งหลาย มีชาติเป็นต้น เหตุไฉน เหตุนี้ การแสดงธรรมของสัตบุรุษ จึงอ้างว่าเป็นเหตุให้นุสรมา. ความเป็นผู้มี จิตเสมอกัน ชื่อว่าสามัคคี. แม้สามัคคีนั้น ก็ชื่อว่าเป็นเหตุให้นุสรมา โดยแท้. อนึ่ง การเรียนพระพุทธพจนีดี การรักษาดงทั้งหลายดี การทำสมณธรรมดี ของเหล่าชนผู้พร้อมเพรียงกัน คือ ผู้จิตเป็น อย่างดีอัน เป็นเหตุให้นุสรมา หาเหตุไฉน, เหตุนัน พระสัตดา จึงตรัสว่า " สมาคคีน ตโป สุโข." เพราะเหตุนันนั่นแลละ พระผู้พระภาค จึง