ความเป็นจริงของความตายในพระธรรมของพระพุทธเจ้า : หน้า 222/297

ประโยค - พระธรรมปาฎิฉลูภาค ๖ - หน้า 220 ผู้เดียว ก็ชื่อว่าความเป็นไปแห่งศพ ยังอยู่เพียงใจ, ความตาย ก็ย่อมมีแก่วรสัตว์เทวเพียงนั้นเหมือนกัน; แม้สังขารอันหนึ่ง ที่ชื่อว่า เที่ยง ย่อมไม่มี เพราะเหตุนี้ ท่านพึงพิจารณาโดยอย่าแยบ คายว่า 'ธรรมชาติมีความตายเป็นธรรม ตายเสียแล้ว, ธรรมชาติมี ความแตกเป็นธรรม แตกเสียแล้ว, ไม่พึงเศร้าโศก; เพราะว่า โบราณกัลบันทิตทิ้งหลาย ในภาคที่ล้มลุกตายแล้ว พิจารณาว่า ' ธรรมชาติมีความตายเป็นธรรม นายเสนแล้ว, ธรรมชาติมีความ แตกเป็นธรรม แตกเสียแล้ว' ดังนี้แล้ว ไม่ทำความเศร้าโศกา เจริญ มานัสติอย่างเดียว " อนันฎภูพุทธออวอนว่า" ข้าแต่พระองค ์ผู้ เจริญ บันติทพพวกไหน ได้ทำแล้วอย่างนั้น; และได้ทำในภาย ไร? ขอพระองค ์องค์ทรงบอกแก่ข้าพระองค์" เพื่อจะทรงประกาศ เมื่อความนั้น จึงทรงนำอธิฏิฏฺติในปัญญานิฎบนี้ ให้พิสดารว่า: - " บุตรของเรา เมื่อสรีระใช้ไม่ได้ สรีระของ ตนไป ดูงอกรามเก่าก่อนนั้น, เมื่อบุตรของเรา ตายจากไปแล้ว, เขาถูกเผาอยู่ย่อมปริทรวน- การของพญาติ, เพราะฉะนั้นเรา จึงไม่เศร้าโศกถึง บุตรนั้น; เขามีดิฉันใดก็ไปสูดิฉันนั้น (เอง) " ดังนี้แล้ว จึงทรง ( ต่อไปอีก ) ว่า " บันติทิในภายก่อน เมื่อ ลูกรักทำละแล้วอย่างนั้น, ไม่ประพฤติอย่างท่าน ผู้ออกบัญญา ๑. ขุ. ชา. ปณฺฑ. ๒๗/๒๓๓. ตฤณูกฺถา. ๔/๕๐๐.