ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - พระอัครปาทิฏฐิภูมิภาค ๖ - หน้า 87
[ ตรัสสรรเสริญพระองค์อุปมาว่า ]
ภิกษุทั้งหลาย ถามพระองค์ฉลองว่า “ผู้มีอายุ ท่านเห็น ช่างร้ายยิ่งทรงจัด ไม่กล้าหรอกหนอเอย ?”
พระองค์ฉลองว่า. ผู้มีอายุทั้งหลาย กระผมไม่กลัว
ภิกษุเหล่านั้น เข้าไปเฝ้าพระศาสดาแล้ว กราบทูลว่า “ข้าแต่
พระองค์ผู้เจริญ พระองค์ฉลองว่า ย่อมพยายามอธิษฐานผล.” พระ
ศาสดา ตรัสว่า “ภิกษุทั้งหลาย องค์ฉลองอย่ามาไม่กลัว เพราะ
ว่าภิกษุทั้งหลาย ผู้ชื่นบับบุตรของเรา เสมอด้วยโคผู้ถวายประเสริฐ
ในระหว่างแห่งโคผู้คือพระชนาสพทั้งหลาย ย่อมไม่กลัว” ดังนี้แล้ว
จึงตรัสพระคาถาในพระหมวดวรรคว่า :-
"เรากล่าวว่าคผู้ออกผู้ออกอา ผู้ประเสริฐ ผู้กล้า
กล้า ผู้แสดงหาคุณอันใหญ่ ผู้ชนะโดยอิทธิพล
ผู้ไม่หวั่นไหว ผู้กล้าแล้ว ผู้คร่ำครวญแล้ว นั่นว่า
เป็นพรรณหมกดิ"
แม้พระราชาถึงความโทมนัสว่า “พระศาสดาไม่ทรงทำ
อนุโมทนา ให้สมควรแก่ผู้ถวายทานแล้วอ็นอื้นอยู่ในท่านกลางบริษัท
เห็นปานนี้ ตรัสเพียงพระคาถาเท่านั้นแล้ว เสด็จออกจากสนะไป,
เราจักเป็นไม่ทรามให้สมควรแก่พระศาสดา ทำทานอันไม่สมควร
เสียแล้ว, เราจักเป็นอันไม่อาจกับปิยพเตต์ ถวายแต่กับปิยกัณฑ์
ถ่ายเดียวเสียแล้ว, เราพึ่งเป็นผู้อื่นพระคาถาทรงจูงเงื่อเสียแล้ว,
การทำอนุโมทนาสมควรแก่ทาน ของผู้ใดผู้นั้นแล จึงควร ”