ลักษณะและองค์ประกอบของศาสนา : หน้า 23/481

1.2 ลักษณะของศาสนา จากความหมายของศาสนาที่ได้กล่าวมาแล้วในตอนต้นจะเห็นว่าลักษณะของศาสนามีดังนี้ 1. ศาสนาเป็นศูนย์รวมของความเคารพนับถือสูงสุดของมนุษย์ 2. ศาสนาเป็นที่ยึดเหนี่ยวเป็นที่พึ่งทางใจ 3. ศาสดาเป็นผู้นำศาสนามาเผยแผ่ สั่งสอนแก่มวลมนุษย์ 4. ศาสนามีสาระสำคัญอยู่ที่สอนให้มนุษย์ละเว้นจากความชั่วกระทำแต่ความดี 5. คำสอนในศาสนามีทั้งระดับโลกียะและระดับโลกุตตระ 6. มนุษย์ต้องปฏิบัติตามคำสอนในศาสนาด้วยความเคารพเลื่อมใสและศรัทธา 7. ศาสนาต้องมีพิธีกรรมเพื่อความศักดิ์สิทธิ์ และมีสัญลักษณ์อันเป็นเครื่อง 1.3 องค์ประกอบของศาสนา ร้องหมาย ศาสนาที่จะเป็นศาสนาอย่างสมบูรณ์ได้ต้องมีองค์ประกอบครบถ้วนตามหลักเกณฑ์ทาง วิชาการที่นักการศาสนาจัดไว้ โดยจะต้องประกอบไปด้วยองค์ประกอบดังต่อไปนี้ 1. ศาสดา ต้องมีศาสดาเป็นผู้ก่อตั้งศาสนาและศาสดาต้องมีชีวิตอยู่จริงในประวัติศาสตร์ เช่น ศาสนายิวมีโมเสสเป็นศาสดา ศาสนาพุทธมีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นศาสดา ศาสนาคริสต์ มีพระเยซูเป็นศาสดา และศาสนาอิสลามมีนบีมุฮัมมัดเป็นศาสดา 2. ศาสนธรรม ต้องมีศาสนธรรม คือ คำสอนซึ่งเป็นหลักของศาสนา ต้องมีคัมภีร์เป็นที่ รวบรวมคำสอน เช่น ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู ได้แก่ คัมภีร์พระเวท ศาสนาพุทธ ได้แก่ พระไตรปิฎก ศาสนาอิสลาม ได้แก่ คัมภีร์อัลกุรอาน 3. ศาสนพิธี ต้องมีพิธีกรรมที่เกี่ยวเนื่องมาจากคำสอนของศาสนา เช่น พิธีสวมสาย ยัชโญปวีต หรือสายธุรำของศาสนาพราหมณ์-ฮินดู พิธีอุปสมบทของศาสนาพุทธ พิธีล้างบาป ของศาสนายิว และศาสนาคริสต์ และพิธีฮัจญ์ของศาสนาอิสลาม 4. ปูชนียวัตถุ หรือ ปูชนียสถานทางศาสนา เช่น พระพุทธรูปและสังเวชนียสถานใน ศาสนาพุทธ ไม้กางเขนและวิหารเมืองเยรูซาเลมในศาสนาคริสต์ รูปของพระคุรุและเมือง อมฤตสระของศาสนาซิกข์ 5. ศาสนบุคคล ต้องมีคณะบุคคลสืบทอดคำสอนของศาสนา ซึ่งเป็นผู้ปฏิบัติตามหลัก 8 DOU ศาสนศึกษา