กฎหมายและหลักปฏิบัติของมุสลิม : หน้า 404/481

2.1 ประมวลกฎหมายต่าง ๆ เช่น กฎหมายมรดก การซื้อขาย การหย่าร้าง ฯลฯ 2.2 หลักปฏิบัติของมุสลิม เช่น การถือศีลอด การประกอบพิธีฮัจญ์ ฯลฯ ข้อควรทราบอีกอย่างหนึ่งก็คือว่า ปราชญ์มุสลิมในสมัยต่อมาได้นำเอาซูเราะห์ ทั้งหมดในคัมภีร์อัลกุรอานมาแบ่งเป็น 30 บท แต่ละบทมีความยาวใกล้เคียงกัน เรียกว่า “นุช” เพื่อให้มุสลิมผู้มีศรัทธาได้ใช้อ่านวันละบทในระหว่างถือศีลอดในเดือนรอมะฎอนครบ 30 บท พอดี ปัจจุบันนี้คัมภีร์อัลกุรอานได้รับการแปลเป็นภาษาต่าง ๆ เกือบทุกภาษา และ แพร่หลายไปทั่วโลก รวมทั้งฉบับภาษาไทย 2. อัล ฮะดิส 30 วัน นอกจากมุสลิมจะถือว่าพระคัมภีร์อัลกุรอานเป็นธรรมนูญสูงสุดในการดำเนินชีวิตแล้ว พวกเขายังถือว่า อัล ฮะดิส เป็นแบบแผนในการประพฤติปฏิบัติอันดีงามอีกด้วย อัล ฮะดิส เป็น โอวาทและจริยวัตรต่าง ๆ ของท่านนบีมุฮัมมัด ซึ่งสาวกของท่านเป็นผู้รวบรวมไว้ การรวบรวมนี้ มีอยู่หลายครั้ง แต่มุสลิมส่วนใหญ่ถือว่า อัล ฮะดิส ที่รวบรวมขึ้นในสมัยคอลีฟะห์ อะบาชิด (ค.ศ. 875) เป็นฉบับที่แท้จริง อัล ฮะดิส มีฐานะเป็นคำสอนและบทอธิบายพระคัมภีร์อัลกุรอาน จึงไม่มี ความสำคัญและความศักดิ์สิทธิ์เทียบเท่าพระคัมภีร์อัลกุรอาน เนื้อหาของ อัล ฮะดิส อาจสรุป ได้ 5 ประการดังนี้ 1. เนื้อหาที่แสดงอุปนิสัยของท่านนบีมุฮัมมัดเพื่อให้เป็นแบบอย่างแก่มุสลิมทั่วไป เช่น ไม่ทะนงตน ไม่ถือตัว ไม่สบประมาทผู้ยากไร้ มีความละอายที่จะขัดพระบัญชาของพระเจ้า และรักสันติภาพ ดังจะเห็นได้จากพระคัมภีร์อัลกุรอาน ได้ยกย่องท่านนบีมุฮัมมัดว่า “แท้จริง เจ้าเป็นผู้มีจริยธรรมอันสูงส่ง” และท่านนบีมุฮัมมัดได้กล่าวไว้ใน อัล ฮะดิส ตอนหนึ่งว่า “สำหรับท่านทั้งหลายให้ตามแบบอย่างของฉัน และแบบฉบับของคอลีฟะห์ อัร-รอชิดีน (สาวกผู้ได้รับทางนำ)” 2. เนื้อหาที่แสดงจรรยาบรรณตามหน้าที่ต่อบุคคลผู้ใกล้ชิด เช่นบิดามารดา ครู อาจารย์และมิตรสหาย เป็นต้น ดังเช่นท่านนบีมุฮัมมัดได้สอนว่า “จงดูแลแม่ของเจ้าเพราะ สวรรค์อยู่ใต้ฝ่าเท้าของแม่” * ภัทรพร สิริกาญจน, ความรู้พื้นฐานทางศาสนา. พิมพ์ครั้งที่ 4, 2546 หน้า 86-87. ศ า ส น า อิสลาม DOU 389