เรื่องราวของพระเจ้ารามและพระนางปิยา : หน้า 143/481

ต่อมาวันหนึ่ง เวลาเช้าตรู่ เสือโคร่งตัวหนึ่งเที่ยวแสวงหาอาหารได้กลิ่นพระนาง ปิยาซึ่งประทับอยู่ในหลุมนั้นก็ขุดดินลงไปตามกลิ่นนั้น ฝ่ายพระนางปิยาทรงเห็นเสือโคร่งก็ ทรงร้องด้วยเสียงอันดัง เสือโคร่งตกใจก็หนีไป เสียงร้องของพระนางปิยาได้ยินไปถึงพระกรรณ ของพระเจ้าราม พระเจ้ารามได้เสด็จไปเที่ยวค้นหา ครั้นทรงพบพระนางแล้วจึงตรัสถามทรง ทราบความตลอดแล้ว จึงทรงแนะนำพระนางให้เสวยผลไม้ที่พระองค์เคยเสวย พระนางปิยาจึง ทรงหายจากโรคเรื้อนนั้นในเวลาไม่นาน พระเจ้ารามและพระนางปิยาได้มีพระทัยปฏิพัทธ์รัก ใคร่ซึ่งกันและกัน จึงได้สมสู่อยู่ด้วยกันที่ต้นไม้โกละนั้น เวลาต่อมา บุรุษชาวเมืองพาราณสีได้เที่ยวไปในป่าพบพระเจ้าราม และพระเจ้าราม ก็ทรงจำได้ ครั้นบุรุษชาวเมืองพาราณสีทูลถามทราบความแล้วจึงได้นำความนั้นไปกราบทูล แด่กษัตริย์ซึ่งเป็นพระราชโอรสในพระเจ้าราม พระราชานั้นก็ทรงยกจตุรงคเสนาออกไปเชิญ พระราชบิดาให้เสด็จกลับไปเสวยราชสมบัติดังเดิม พระเจ้ารามไม่เสด็จกลับ พระราชาผู้เป็น พระราชโอรสทรงเห็นว่าพระบิดาไม่เสด็จกลับมาแล้ว จึงรับสั่งให้ตัดต้นโกละนั้นเสีย สร้าง พระนครถวายแด่พระบิดาแล้วให้นามพระนครนั้นว่า “โกลิยะ” เพราะตัดไม้โกละนั้นเสียแล้ว และตั้งพระนครในสถานที่นั้น และพระเจ้ารามได้ทรงตั้งวงศ์กษัตริย์ปกครองกันต่อมาชื่อ “โกลิยวงศ์” เวลาต่อมาได้เปลี่ยนชื่อราชธานีเป็น “เทวทหะ” เจ้าชายและเจ้าหญิงในนคร กบิลพัสดุ์และนครเทวทหะได้ทรงทำอาวาหมงคลวิวาหมงคลซึ่งกันและกันสืบมาโดยลำดับ ความสัมพันธ์ของศากยวงศ์กับโกลิยวงศ์ กษัตริย์แห่งศากยวงศ์ได้ทรงครองกรุงกบิลพัสดุ์สืบเชื้อสายมาตามลำดับจนถึงพระเจ้า ชัยเสนะ ซึ่งมีพระราชโอรสทรงพระนามว่า สีหหนุ และพระราชธิดาทรงพระนามว่า ยโสธรา ฝ่ายกษัตริย์แห่งโกลิยวงศ์ได้ทรงเริ่มต้นตั้งแต่พระเจ้ารามกับเจ้าหญิงปิยาล่วงมาหลาย รัชสมัยจนถึงกษัตริย์ผู้ครองกรุงเทวทหะทรงพระนามว่า อัญชนะ และพระกนิษฐภคินี ทรง พระนามว่า กัญจนา หรือ กาญจนา พระเจ้าสีหหนุได้ทรงอภิเษกสมรสกับพระนางกัญจนา มีพระราชโอรส 5 พระองค์ คือ สุทโธทนะ สุกโกทนะ อมิโตทนะ โธโตทนะ และ ฆนิโตทนะ และมีพระราชธิดา 2 พระองค์ คือ ปมิตา และ อมิตา พระเจ้าอัญชนะได้ทรงอภิเษกสมรสกับพระนางยโสธรา มีพระราชโอรส 2 พระองค์ คือ สุปปพุทธะ ทัณฑปาณิ และมีพระราชธิดา 2 พระองค์ คือ มายา หรือ สิริมหามายา และ 128 DOU ศ า ส น ศึ ก ษ า