ความเชื่อและลัทธิต่างๆ ในสังคม : หน้า 43/481

ให้เกิดความสงบสุขแก่ตนเองและสังคม ซึ่งมีดังต่อไปนี้คือ ห้ามเหยียบหัวเรือเพราะเชื่อว่ามีแม่ย่านางหรือนางเรือ ซึ่งอาจให้โทษทำให้เรือคว่ำได้ ห้ามหญิงมีประจำเดือนประกอบพิธีกรรมสำคัญของกลุ่ม ในบางแห่งถึงขนาดจับ แยกให้อยู่ต่างหาก จากครอบครัวในขณะที่มีประจำเดือน ห้ามกินพืชบางชนิด เช่น น้ำเต้า สำหรับพวกที่มีเครื่องรางของขลังบางคน ครูบา อาจารย์ผู้เป็นเจ้าของวิชาจะสั่งห้ามกินน้ำเต้าหรือพืชผักบางชนิด เพราะอาจจะ ทำให้ของขลังและอาคมเสื่อม ห้ามใช้มีดเขี่ยขี้เถ้าในกองไฟ ห้ามนั่งบนถังตวงข้าว ห้ามรอดราวตากกระโปรงผ้านุ่งและผ้าถุงของผู้หญิงอย่างเด็ดขาด มิฉะนั้นจะทำให้ โชคไม่ดี และถ้าใส่เครื่องรางของขลังจะทำให้ของเหล่านั้นหมดความศักดิ์สิทธิ์ 2.1.6 การมีความเชื่อในเรื่องรูปสัญลักษณ์หรือโตเต็ม (Totem) ได้แก่เครื่องหมายประจำกลุ่มที่มีบทบาทพิเศษสำหรับคนในกลุ่มนั้นๆ จนอาจกลายเป็น เครื่องรางได้ ผู้ที่เชื่อในเครื่องหมายเหล่านี้จะนำมาทำเป็นสัญลักษณ์ประจำตระกูลหรือประจำ หมู่ของตน ศรัทธาเช่นนี้เรียกว่า ลัทธิโตเต็ม (Totemnism) เช่น พวกนับถืองูจะไม่ยอมทำร้าย หรือกินเนื้องู ในทางตรงกันข้ามพวกเขาจะยกย่องและให้ความเคารพอย่างสูงสุด จนถึงขั้นทำ เป็นรูปลักษณ์ประจำเผ่าพันธุ์ของตน ในบางกลุ่มอาจจะนับถือลิงหรือนกยูง เช่น คนบางกลุ่ม ในประเทศอินเดีย ลัทธิโตเต็มส่วนมากมีอยู่ในทวีปอเมริกาเหนือ ออสเตรเลียและ แอฟริกา ลักษณะของ ศรัทธา เช่นนี้มีพื้นฐานอยู่บนความเชื่อทางสังคม (Social Customs) เพราะมีจุดมุ่งหมายเพื่อ ให้เกิดความอุดมสมบูรณ์ในเผ่าพันธุ์ของตน คำว่า โตเต็ม มาจากคำว่า “โอโตเตมัน” (Ototeman) ซึ่งเป็นภาษาของพวกอินเดียแดง เผ่าโอจิบวา (Ojibwa) ซึ่งอาศัยอยู่ในบริเวณทะเลสาปเกรท เลค (Great Lake) ของประเทศ สหรัฐอเมริกา “โตเต็ม” มีความหมายว่า ความเป็นพี่น้อง ต่อมาคำคำนี้ได้เข้ามาในประเทศ อังกฤษ ปี ค.ศ. 1791 ทำให้ความหมายเปลี่ยนแปลงไป หมายถึง ความเชื่อในเรื่องวิญญาณที่ คอยปกป้องคน แต่ละคนโดยวิญญาณเหล่านี้จะปรากฏออกมาในรูปของสัตว์ 28 DOU ศาสนศึกษา