ข้อความต้นฉบับในหน้า
3. นิกายคอวาริจญ์ (Khawari) นิกายคอวาริจญ์หรือฆวาริชเกิดขึ้นในสมัยที่ข้าหลวง
แคว้นซึ่งอยู่ที่เมืองดามัสกัสคัดค้านไม่ยอมรับฐานะของอลีย์บุตรเขยพระมุฮัมมัดเป็นกาหลิบ
และได้แยกตัวออกเป็นอิสระทำสงครามกับอลีย์ อลีย์เป็นฝ่ายปราชัย ถูกลอบสังหารถึงแก่
ความตาย หะซันบุตรของอลีย์จึงต้องยอมอ่อนน้อม ผู้นำฝ่ายต่อต้านจึงได้เป็นยาซิตในกาลต่อมา
และได้กำจัดหุซัยน์บุตรชายคนเล็กของอลีย์อีกด้วย
นิกายคอวาริจญ์ถือว่า
1. ผู้นำโลกมุสลิมจะต้องมาจากการเลือกตั้ง
2. พวกตนเท่านั้นคือมุสลิมที่แท้จริง นอกนั้นไม่ใช่
3. ทารกที่เกิดจากบิดามารดามุสลิมจะยังเป็นมุสลิมไม่ได้ จนกว่าจะโตพอที่จะ
รับหลักศาสนาอิสลามด้วยตัวเองได้โดยตรง
4. การปฏิบัติตนให้เป็นปฏิปักษ์ต่อพระเจ้านั้นบาปอย่างหนัก และถือว่าคน
มุสลิมที่เลวที่สุดหาใช่เป็นมุสลิมไม่
นิกายนี้มีแพร่หลายอยู่ในประเทศซีเรียและตุรกี
4. นิกายครูซ (Druz) นิกายดรูซเป็นนิกายลึกลับค่อนข้างจะนอกรีตเกิดขึ้นใน
ประเทศซีเรีย ประมาณคริสต์ศตวรรษที่ 11 และแพร่หลายเข้าไปในเลบานอน ผู้ให้กำเนิด
นิกายนี้คือกาหลิบที่ครองไคโรชื่อ “ฮากิม” นัยว่าเป็นผู้ประกาศคำสอนทำนองนอกรีตไปจาก
มุสลิมเหล่าอื่นๆ
คำว่าฮากิมเองนั้นเป็นผู้แทนของพระเจ้าโดยชอบธรรม และเกิดมาเป็นครั้งสุดท้าย
แล้วจะสาบสูญไปไม่ยอมนับถือศาสนาจารีตที่คนอื่น ๆ นับถือกันมา และมีการช่วยเหลืออยู่ใน
พรรคพวกของตนเท่านั้น คำสอนของนิกายนี้ได้รับการสนับสนุนและการเผยแพร่จากชาว
มุสลิมอิหร่าน 2 คน คือ ฮัมซา และคาราซีเป็นอย่างดี ลัทธินิกายนี้ก็เอามาจากชื่อของ
“คาราซี” นั่นเอง
5. นิกายอิสไมลี (Ismaili) นิกายอิสไมลีหรืออิสมาอิลลีเป็นสาขาหนึ่งของนิกายชีอะฮ์
ได้ชื่อตามอิสมาอิล (ลูกชายของญะฮ์ฟัร อิหม่ามคนที่ 6) นับว่าเป็นคนขี้เมาดื่มเหล้าเป็นประจำ
พ่อไม่ยอมตั้งเป็นอิหม่าม แต่คนส่วนมากถือกันว่าอิสมาอิลเป็นอิหม่ามคนที่ 7 ต่อจากผู้เป็นพ่อ
ประมุขของนิกายนี้ชื่อ “อากาข่าน” เนื่องจากนิกายนี้เป็นนิกายที่ลึกลับ มีความเป็นไปค่อนข้าง
เป็นเอกเทศ ไม่ค่อยมีใครจะรู้เรื่องมากนัก เป็นพวกที่มีอุดมการณ์ที่รุนแรงดุร้ายต่อพวกอื่นๆ
434 DOU ศ า ส น ศึ ก ษ า