นิกายคริสเตียนไซแอนส์และนิกายยูนิเตเรียน : หน้า 357/481

ของมอร์มอน 6. นิกายคริสเตียนไซแอนส์ (Christian Science) การที่เรียกว่า นิกายไซแอนติสต์ ผู้ก่อตั้งเป็นหญิงชื่อ มารี เบเกอร์ เอดดี้ ชาวอเมริกัน มีเรื่องเล่าค่อนข้างพิสดารว่า เมื่อ พ.ศ. 2409 เอดดี้อ่านคัมภีร์มัธทาย บทที่ 9 หัวข้อที่ 6-8 ในขณะที่กำลังป่วยหนัก เกิดศรัทธาอะไรขึ้นมาไม่ทราบ ความเจ็บป่วยหายไปทันที ตั้งแต่นั้นมา เธอเกิดความเลื่อมใสในศาสนาอย่างแรง ประกาศแก่คนทั้งหลายว่า พระเจ้านั้นคือดวงใจของเรา การรักษาโรคทางวิทยาศาสตร์ คือ การรักษาโรคด้วยอำนาจใจ ได้แก่ อำนาจของพระเจ้า พระเจ้า ในที่นี้ เอดดี้ หมายถึง พระเยซู เอดดี้ประกาศคำสอนตามแบบวิทยาศาสตร์ของตนเองได้ประมาณ 10 ปี ออกหนังสือเผยแพร่ และตั้งโบสถ์ “ไซแอนทิสต์” ด้วยความช่วยเหลืองบประมาณของ ผู้เลื่อมใสขึ้นในบอสตันเมื่อ พ.ศ. 2422 และแต่งหนังสือขึ้นเล่มหนึ่ง ให้ชื่อว่า Science and Health with a key to Scriptures ถือเอาหนังสือเล่มนี้เป็นคัมภีร์ เอดดี้ถือกฎซึ่งปรากฏในคัมภีร์โยฮัน บทที่ 8 ข้อที่ 32 ว่า “สูเจ้าจะต้องรู้ความจริง และความจริงจะทำให้สูเจ้าเป็นอิสระ” กฎข้อนี้กลายเป็นข้อปฏิบัติอยู่ในหมู่ศาสนิกของนิกาย ไซแอนติสต์ ในปัจจุบันมีโบสถ์ไซแอนติสต์อยู่ทั่วโลกประมาณ 3,000 แห่งในจำนวนนั้นกว่า 2,000 แห่ง ตั้งอยู่ในสหรัฐอเมริกา 7. นิกายยูนิเตเรียน (Unitarianism) ยูนิเตเรียน ชื่อนี้ออกมาจากคำสอนที่มีว่าพระเจ้าเป็นหนึ่ง ปฏิเสธหลักตรีเอกานุภาพ หรือ หลักตรีนิติ ซึ่งถือว่าอำนาจทั้งสาม คือพระบิดา พระบุตร และพระจิต รวมเข้าเป็นหนึ่งนั้น ใช้ไม่ได้ นอกนั้นยูนิเตเรียนประกาศว่า ถ้าจะนับถือพระเจ้า พระเจ้านั้นก็ต้องเป็นองค์เดียว นอกจากนั้นยังปฏิเสธคำสอนเรื่องบาปตกทอดของอาดัม ปฏิเสธเรื่องมนุษย์ต้องได้รับโทษ หรือมีบาปเป็นนิรันดร และเรื่องการเปลื้องบาป ซึ่งมีอยู่ในคัมภีร์เก่าทั้งหมด ยูนิเตเรียนต้องการเสรีภาพในทางศาสนาไม่ยอมผูกมัด ด้วยบัญญัติหรือพิธีกรรมใด ๆ เพียงให้มีศรัทธาเป็นที่ตั้ง เป็นรากฐานเท่านั้นก็เพียงพอแล้ว แต่ก่อนยูนิเตเรียนปฏิเสธ คัมภีร์ไบเบิลเพิ่งมารับรองเมื่อไม่นานนี้เอง แต่กระนั้นก็ยังอธิบายว่าไม่ให้งมงายในคัมภีร์ ให้ถือเอาเหตุและผลเป็นหลัก ผู้นำของนิกายยูนิเตเรียนมีอยู่ด้วยกันหลายคนเช่นวิลเลียม เอลเวอรี่ แซนนิ่ง ธีออโดร์ ปากเกอร์ ราฟวัลโด อีเมอร์สัน และฮามิลตัน ทอม เป็นต้น นิกายนี้มีการประชุมว่าเสรีภาพ 342 DOU ศ า ส น ศึ ก ษ า