ข้อความต้นฉบับในหน้า
พระชนมายุ 80 พรรษา ก่อนวันที่จะเสด็จดับขันธปรินิพพาน 1 วัน ได้เสด็จไปแสดงธรรม
โปรดนายจุนทะ และนายจุนทะได้ถวายภัตตาหารเช้าซึ่งมีอาหารที่ได้จัดเป็นพิเศษถวาย คือ
สุกรมัทวะ หลังจากเสวยเสร็จแล้วในระหว่างทางเสด็จสู่เมืองกุสินาราในวันเพ็ญเดือน 6 นั้น ทรง
ประชวรหนักด้วยพระโรคลงพระโลหิต จนมาถึงข้ามแม่น้ำหิรัญวดีเข้าเขตเมืองกุสินารา พระ
อาการประชวรหนักขึ้น จึงตรัสสั่งให้พระอานนท์จัดตั้งเตียงปูลาดผ้าสังฆาฏิ แล้วเสด็จประทับ
บรรทมสีหไสยาส์นระหว่างต้นรัง (สาละ) ทั้งคู่ โดยหันพระเศียรไปเบื้องทิศอุดร แล้วก็เสด็จ
ดับขันธปรินิพพาน ปัจฉิมโอวาท ก่อนเสด็จดับขันธปรินิพพานมีใจความว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย
สังขารทั้งหลายมีความเสื่อมสิ้นไปเป็นธรรมดา ท่านทั้งหลายจงยังกิจทั้งปวงให้ถึงพร้อมด้วย
ความไม่ประมาทเถิด” หลังจากปรินิพพานได้ 7 วัน ก็ได้จัดให้มีการถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระ
ณ มกุฏพันธนเจดีย์ ห่างจากเมืองกุสินาราทางทิศตะวันออกไปประมาณ 2 กิโลเมตร แล้วก็มี
การแจกจ่ายพระบรมสารีริกธาตุเพื่อนำไปสักการบูชาแก่บรรดาเจ้าผู้ครองนครต่างๆ 9 นคร
ด้วยกัน
5.3 คัมภีร์ในศาสนา
คัมภีร์ของศาสนาพุทธ คือ คัมภีร์พระไตรปิฎก คำว่า “ไตรปิฎก” มาจากภาษาบาลีว่า
ติปิฎก หรือ เตปิฎก ติ หรือ เต หรือ ไตร แปลว่า 3 ปิฎก แปลว่า กระจาดหรือตะกร้า ก็ต้อง
ตีความว่าเป็นเสมือนกระจาดหรือตะกร้าสำหรับใส่หรือรวบรวมพระพุทธวจนะให้เป็นหมวด
หมู่ไม่ให้กระจัดกระจายแบ่งเป็น 3 หมวดหมู่ โดยมีจุดเริ่มต้นมาจากการที่สาวกรวบรวมจาก
การที่ท่องจำสืบต่อกันมาแล้วได้มาประชุมสังคายนาร่วมกันและได้จารึกขึ้นในภายหลังเป็น
ภาษาบาลี สันสกฤต จีน ทิเบต และไทย
พระไตรปิฎก หรือปิฎกทั้ง 3 นั้น ได้แก่
5.3.1 พระวินัยปิฎก ว่าด้วยวินัย คือ ศีลของภิกษุ ภิกษุณี มีเรื่องเล่าประวัติความเป็น
มาที่ทรงบัญญัติวินัยอย่างละเอียด นอกนั้นยังมีเรื่องเกี่ยวกับข้อประพฤติปฏิบัติและวิธีดำเนิน
การในการบริหารคณะสงฆ์โดยพิสดาร มี 21,000 พระธรรมขันธ์ แบ่งเป็น 3 หมวด หรือ 5
คัมภีร์ จัดพิมพ์อักษรไทย 8 เล่ม คือ
หน้า 238.
2
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค เล่ม 10. มหาปรินิพพานสูตร, 2539
สุชีพ ปุญญานุภาพ. พระไตรปิฎกฉบับสำหรับประชาชน, 2528 หน้า 20-24
ศาสนา พุทธ
DOU 141