หลักอาศรม 4: ขั้นตอนการดำเนินชีวิตของชาวฮินดู : หน้า 90/481

3.4.1 หลักอาศรม 4 หมายถึง ขั้นตอนการดำเนินชีวิตของชาวฮินดู เฉพาะที่เป็น พราหมณ์วัยต่าง ๆ โดยกำหนดเกณฑ์อายุคนไว้ 100 ปี แบ่งช่วงของการใช้ชีวิตไว้ 4 ตอน ตอน ละ 25 ปี ช่วงชีวิตแต่ละช่วงเรียกว่า อาศรม (วัย) อาศรมทั้ง 4 ช่วงมีดังนี้ อาศรมที่ 1 (ปฐมวัย) เรียกว่า พรหมจรยอาศรม เริ่มตั้งแต่อายุ 8-25 ปี ผู้เข้าสู่ อาศรมนี้ เรียกว่า พรหมจารี ภายในช่วงระยะเวลา 25 ปีแรกนี้ พรหมจารีผู้อยู่ในพรหมจรรย์ อาศรม มีหน้าที่ดังนี้ 1) ตั้งใจเรียนวิชาการในวรรณะของตน 2) เชื่อฟังและปฏิบัติตามคำสั่งสอนของครูอาจารย์ 3) ไม่ยุ่งเกี่ยวกับเรื่องเพศ 4) ไม่คบกับเพศตรงกันข้าม 5) เมื่อสำเร็จการศึกษาแล้วต้องทำพิธี “เกศนตสันสกา” (ตัดผม) และพิธี “คุรุทักษิณา” มอบสิ่งตอบแทนครูอาจารย์ ผู้ทำหน้าที่ครบทั้ง 5 ข้อนี้แล้วถือว่าเป็นพราหมณ์โดยสมบูรณ์ จากฐานะพรหมจารี และจะมีสิทธิพิเศษ 5 ประการ ดังนี้ 1) ศึกษาคัมภีร์พระเวทได้ 2) สอนพระเวทแก่คนอื่นได้ 3) ทำพิธียัคนัม (เกี่ยวกับการบริจาค) ได้ 4) รับทานจากผู้ศรัทธาได้ 5) บริจาคทานแก่คนยากจน (ผู้อยู่ในวรรณะต่ำ) ได้ อาศรมที่ 2 (มัชฌิมวัย) เรียกว่า “คฤหัสถาศรม” อยู่ในช่วงอายุ 25-50 ปี มีหน้า ที่ดังนี้ 1) ช่วยพ่อแม่ทำงาน 2) แต่งงานมีครอบครัว 3) ประกอบอาชีพเลี้ยงครอบครัว อาศรมที่ 3 (ปัจฉิมวัย) เรียกว่า “วานปรัสถาศรม” อยู่ในช่วงอายุ 50-75 ปี มีหน้า ที่จะต้องปฏิบัติดังนี้ ศ า ส น า พ ร า ห ม ณ์ - ฮินดู DOU 75