ข้อความต้นฉบับในหน้า
ธรร
คนเมื่อถึงกาลอันควร
แสดงตนเมือ
๑๐๖
หญิงชราเลี้ยงลูกม้าอาชาไนยเสมือนลูกของตน แต่ให้
กินได้แค่ข้าวเปลือกและหญ้าที่ม้าชาวบ้านกินเหลือไว้ตาม
ประสาคนยากจน จนลูกม้าอาชาไนยเจริญเติบโตขึ้น ต่อมามี
พ่อค้ากลุ่มหนึ่งต้อนม้า ๕๐๐ ตัว แวะมาขอพักที่บ้านหญิงชรานั้น
ครั้นฝูงม้าทั้ง ๕๐๐ ตัว เข้ามาใกล้บ้านหลังนั้น ได้กลิ่นของ
ม้าอาชาไนย จึงเกิดความยำเกรงตามสัญชาตญาณ ไม่กล้า
เข้าไปในบ้านนั้นแม้แต่ตัวเดียว พ่อค้ามาจึงถามหญิงชราว่า ใน
บ้านนี้มีม้าอยู่บ้างไหมหญิงชราตอบว่ามีม้าอยู่ตัวหนึ่งที่เราเลี้ยงไว้
แต่เวลานี้ยังไม่อยู่ ตอนเย็นจึงจะกลับ
พ่อค้ามาจัดให้ม้าของตนพักนอกบ้าน แล้วคอยดูการ
กลับมาของม้าตัวประเสริฐ ครั้นตกเย็นพ่อค้าเห็นลักษณะอัน
สมบูรณ์ของม้า รู้ทันทีว่านี่เป็นม้าอาชาไนย จึงขอซื้อจากหญิง
ชราด้วยทรัพย์จํานวนมาก โดยรับปากว่าจะเลี้ยงดูให้เป็นอย่างดี
จะให้อยู่อย่างผาสุกยิ่งกว่าที่หญิงชราเลี้ยง หญิงชราฟังดังนั้น
ก็ยอมขายให้ พ่อค้ามาวางถุงทรัพย์ 5 ถุงๆ ละพันตำลึงไว้ที่เท้า
ทั้ง ๔ ของม้าอาชาไนย ไว้ทางหางและทางศีรษะอีกข้างละถุง
แล้วส่งมอบให้หญิงชราอยู่เบื้องหน้าม้าอาชาไนย
ม้าอาชาไนยมองดูหญิงชราผู้เป็นประดุจมารดา พลัน
น้ำตาไหลนองทั้งสองข้าง หญิงชราเห็นดังนั้นก็ร้องไห้ เอามือ
ลูบหลังม้าอาชาไนย แล้วปลอบใจว่า “ลูกเอ๋ย แม่เลี้ยงเจ้ามา