ธรรมะเพื่อประชาชน์ : หน้า 134/591

ธรรมะเพื่อประชาชll คนมักโกรธ ย่อมไม่เป็นที่รัก ခမာ က เมื่อนาค ชายสั่งสอนดังนี้แล้ว นาคน้องชายค่อยๆ สงบลง พยายามฝึกหัดปฏิบัติตามโอวาทของพี่ชาย โดย ประพฤติวัตรระงับความโกรธ ข่มใจสงบสติอารมณ์ตลอดมา จนกระทั่งครบ ๓ ปี เมื่อครบกำหนดแล้ว พญานาคบิดารับสั่ง ให้กลับเข้าไปยังนาคพิภพตามเดิม ตั้งแต่นั้นมา นาคผู้น้องก็สิ้น มานะ ไม่มักโกรธด่าว่าทุบตีบ่าวไพร่บริวารอีกต่อไป ครั้นสมเด็จพระบรมศาสดาตรัสเรื่องในอดีตแล้ว ทรง แสดงอริยสัจสืบไป เมื่อจบอริยสัจ ภิกษุผู้มักโกรธเอาแต่ใจ ได้บรรลุอนาคามิผล จากนั้นพระพุทธองค์จึงประชุมชาดก ยกบุคคลขึ้นประกาศว่า จุลลทัททรนาคผู้น้องชายในครั้งนั้นคือ ภิกษุผู้มักโกรธนี้ ส่วนมหาทัททรนาคผู้พี่ชาย คือเราตถาคตเอง จากเรื่องนี้ เราจะเห็นโทษของความมักโกรธอย่างน้อย ๒ สถาน คือ ๑. ทำให้ไม่เป็นที่รัก ผู้อื่นเกิดความเอือมระอา เบื่อหน่าย ๒. ทำให้ตนเองได้รับความทุกข์ อีกทั้งยังพลอย ให้คนอื่นได้รับทุกข์อีก ด้วยเหตุนี้เราพึงสังวรไว้ว่า ความโกรธ จะทําลายทั้งตนเองและมิตรสหาย เป็นเหมือนไฟเผากายและใจ ให้ไหม้เกรียม อาการหุนหันพลันแล่น พูดจาด่าว่าหยาบคาย ดูถูกดูหมิ่นสบประมาทผู้อื่น เป็นสิ่งที่ไม่ควรทำ เพราะธรรมดา คนเรา ไม่มีใครชอบคำด่าว่าเหน็บแนม ทุกคนชอบฟังคําพูดที่ ไพเราะจริงใจ เป็นค่ายกใจ ฟังแล้วสบายหูสบายใจ