การปราบโจรของพระเจ้าโกศล : หน้า 463/591

ธรร อย่าให้เกิดอาการน้อยใจ ๔๖๒ ทหารใหม่ ภายหลังเมื่อพระเจ้าโกศลเสด็จไปปราบปรามโจร ที่ปัจจันตชนบท ทหารเก่าที่เคยออกรบต่างพากันคิดว่า เมื่อ พระราชาไม่ทรงให้ความสำคัญ พวกเรารบไปก็คงไร้ประโยชน์ ทหารใหม่ที่พระราชาให้ความสำคัญ ก็คงจะรบอย่างเต็มกำลัง ฝ่ายทหารใหม่ก็คิดว่า เรามาเพื่อเป็นแขกของพระราชาเท่านั้น ทหารเก่าที่เคยรบครั้งก่อน ก็คงจะช่วยกันรบอย่างเต็มที่ เมื่อ ต่างฝ่ายต่างคิดเช่นนี้ ใจก็ไม่เป็นหนึ่ง ทำให้เหล่าโจรสามารถรบ ชนะได้อย่างสบายๆ เมื่อพระเจ้าโกศลปราชัยต่อการปราบปรามครั้งนี้ ทรง ตกพระทัย พลางดำริว่า แสนยานุภาพของทหารเรานี้ ยากที่ จะหาผู้ใดเปรียบได้ เป็นเพราะอะไรกันหนอถึงได้พ่ายแพ้ ครั้นใคร่ครวญอย่างถี่ถ้วนแล้วก็รู้ว่า การที่เราปราชัยอย่างย่อย ยับก็เพราะว่า เราวางตัวไม่สม่ำเสมอในทหารหาญ ทำการ สงเคราะห์ผู้มาใหม่ ละเลยเพื่อนเก่าผู้ร่วมตายกันมาในสนามรบ พระองค์รีบเสด็จกลับเมือง จากนั้นทรงดำริว่า เราคนเดียว เท่านั้นหรือที่ปราชัยอย่างนี้ ในสมัยก่อนมีผู้นำที่ทำเช่นนี้แล้ว พ่ายแพ้หรือไม่ ทรงว่าพึงดังนี้แล้วก็ระลึกถึงพระบรมศาสดา ครั้นเสวยพระกระยาหารเช้าแล้ว ทรงรีบเสด็จไปยังพระเชตวัน เพื่อทูลถามเรื่องราวในอดีตที่ตนอยากรู้ ครั้นเสด็จไปถึงพระเชตวัน ได้ถวายบังคมพระศาสดา