ข้อความต้นฉบับในหน้า
ท้งสองทาง
ผู้เสียหายทั้งสอ
๓๐๘
ครั้งนั้นภิกษุทั้งหลาย พากันสนทนาในธรรมสภาว่า “ผู้มีอายุ
ทั้งหลาย ขอนไม้ไหม้ไฟทั้งสองข้าง แต่ไม่ไหม้ในที่ท่ามกลาง
เพราะเปื้อนคูถ แม้ฉันใด พระเทวทัตก็ฉันนั้น ได้เสื่อมจาก
ประโยชน์ทั้งสองด้าน คือเสื่อมจากโภคะอันเป็นของคฤหัสถ์
และเมื่อบวชเข้ามาในพระพุทธศาสนา อันประกอบด้วยธรรมที่
นำสัตว์ออกจากทุกข์แล้ว ก็ไม่สามารถทำประโยชน์แห่งความ
เป็นสมณะให้บริบูรณ์ได้”
ครั้นพระบรมศาสดาเสด็จมาถึงทรงตรัสถามว่า “ดูก่อน
ภิกษุทั้งหลาย บัดนี้ พวกเธอนั่งประชุมสนทนากันด้วยเรื่องอะไร”
เมื่อภิกษุกราบทูลพระองค์แล้วจึงทรงตรัสว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
มิใช่แต่บัดนี้เท่านั้นที่เทวทัตพลาดจากประโยชน์ทั้งสอง แม้ในอดีต
ก็เคยพลาดจากประโยชน์ทั้งสองด้านมาแล้วเช่นกัน” แล้วทรง
นำเรื่องในอดีตมาตรัสเล่าว่า
ในอดีตกาล ครั้งที่พระเจ้าพรหมทัตเสวยราชสมบัติอยู่
ในพระนครพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นรุกขเทวา
วันหนึ่งมีพรานเบ็ดในหมู่บ้านละแวกนั้น ได้ถือเบ็ดไปที่บึงเพื่อ
ตกปลา ทันทีที่หย่อนเบ็ดลงไป เบ็ดก็ไปติดกับตอไม้ใต้นํ้า จนไม่
สามารถดึงเบ็ดขึ้นมาได้ พรานเบ็ดคิดว่าเบ็ดคงติดปลาตัวใหญ่
ขณะเดียวกันนั่นเองความตระหนี่เกิดขึ้นมาทันทีจึงคิดว่า ถ้าเรา