ภัยที่ต้องระแวงในชีวิต : หน้า 455/591

ระแวงภัยที่ควร ที่ควรระแวง ๔๕๔ อย่ามัวปล่อยใจให้ไหลเลื่อนไปตามอาสวะทั้งหลาย เพราะเมื่อ กิเลสทั้งหลายเกิดขึ้น และเจริญมากขึ้นแล้ว มีแต่จะทำลายเธอ ฝ่ายเดียว เหมือนต้นไทรที่เกิดขึ้นแล้วย่อมทําลายต้นไม้ทั้งหลาย ควรที่เธอจะเห็นภัยภายในที่ก่อกำเนิดขึ้น เหมือนเทวดาแต่ปาง ก่อนที่เป็นบัณฑิต มองเห็นภัยในเรื่องเล็กน้อยอย่างน่าอัศจรรย์” เมื่อภิกษุสงฆ์ฟังพุทธดำรัสแล้ว ยังไม่เข้าใจแจ่มชัด จึงพากัน ทูลถามพระศาสดาว่า “ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า เรื่องราวของ บัณฑิตในกาลก่อนนั้น พวกข้าพระองค์ไม่อาจรู้ได้ ขอพระองค์ โปรดเล่าเรื่องราวนั้นให้พวกข้าพระองค์ด้วยเถิด” พระบรมศาสดา จึงทรงนำอดีตนิทานมาตรัสเล่าว่า ชาติหนึ่ง พระโพธิสัตว์เสด็จอุบัติเป็นรุกขเทวาโกฏิสิมพลี ซึ่งเป็นต้นไม้อันเป็นถิ่นที่อยู่ของพญาครุฑ เรามักคุ้นกับคำว่า วิมานฉิมพลี วิมานหมายถึง บ้านหรือที่อยู่อาศัย รุกขเทวา พระโพธิสัตว์ ได้อาศัยอยู่ที่ต้นโกฏิสิมพลีโดยมีวิมานซ้อนอยู่ที่ ต้นไม้นั้น วันหนึ่ง พญาครุฑได้เนรมิตกายให้ใหญ่ และยาวประมาณ ๑๕๐ โยชน์ ใช้ลมปีกกระพือแหวกน้ำทะเลออกเป็นสองส่วน แล้วเฉี่ยวเอานาคราชตัวหนึ่งที่มีร่างยาวประมาณพันวา โดยจับ ที่หาง แล้วให้ห้อยหัวลง เพื่อขยอกอาหารออกทางปากให้หมด ตัวเพื่อนาคจะได้ตัวเบาขึ้น วิธีการจับนาคนี้ ครุฑจะจับที่