อุมมาคุปมจากพระไตรปิฎก : หน้า 31/370

ออม อุปมาคุปมจากพระไตรปิฎก ๑.๖ ธรรมดาดวงอาทิตย์ย่อมกลัวภัย คือ ราหู ฉันใด ภูมิผูปรารถนาความเพียร เมื่ได้เห็นบุคคลทั้งหลายที่เต็มไปด้วยความริษยา อีกทั้งถูกครอบงำด้วยความลง คือ ทิฐิ ให้เดินไปผิดกงค์วางใจให้ลดด้วยความกลัว ความลังเล มิณ. ๔๙ ๑.๗ บุคคลไม่ควรคบหาคนที่ปราศจากศรัทธา เหมือนบ่อไม่มีน้ำ ฉะนั้น ถ้มนุษย์จะพึงดูบ่อค้านั้น บ่อนั้นก็จะมีน้ำมันเคลนตล. ข.อช. (โพร) มก. ๒๒/๗๘ 2. ลักษณะของคนพาล 2.1 ถ้ามีสัตบูรณ์หลายวิตามัน ก็กลับเชื่อกันได้สนิทโดยเร็ว ส่วนคนพาลทั้งหลายย่อมแตกกันเหมือนภาชนะดิน เขาอ้อมไม่ถึงความสงบเวรกันได้เลย ข.ชาว. (โพร) มก. ๕๕/๕๕ 2.2 เราได้เห็นดาบสโงน, เหมือนองกลองแกวกอันไม่มีข้าวสาร เหมือนไม้เป็นโพรงข้างในเหมือนต้นกล้วยอันหาเป็ได้ ข.จริย. (พุทธ) มก. ๗๔/๘๙ 2.3 ฟักกับดินใกล้กัน ฝังสมุทรก็ไว้ใกล้กัน ที่ดวงอาทิตย์ขึ้นกับที่ดวงอาทิตย์ตกก็ใกล้กัน ธรรมของสัตบูรณ์กับธรรมของสัตบูรปราชญ์กล่าวว่า ใกล้กันยิงกว่านั้น อัง.จตุภ. (พุทธ) มก. ๕๕/๑๖๘ 2.4 สัตบูรณ์ย่อมปรากฏในที่กลดลูกเขาชามาด อสัตบูรย์ย่อมไม่ปรากฏในที่นี้ เหมือนลูกศรชัดในเวลาถกดง่บ์ ฉะนั้น ข.อิติ. (พุทธ) มก. ๕๕/๒๘๐ 2.5 ระมัดระวังแต่กาเป็นผู้นำไม่ได้ บางคราวไปผิดทาง บางคราวไปผิดทาง แม่ฉันใด คนพาลทอดทิ้งอยู่ในสังสารวัฏ เป็นผู้นำไม่ได้ บางคราวทำบาป บางคราวทำบาป ขุม. (อรรถ) มก. ๕๕/๓๙ 2.6 สัตบูรณ์เป็นเหมือนคนบอด สัตบูรณ์เป็นเหมือนคนตายดี คนอดอยมองไม่เห็น ทั้งคนบอด ทั้งคนตาย ฉันใด อสูรบูรณ์มิรู้ทั้งสุตบูรณ์ทั้งสัตบูรณ์ ฉันนั้น อัง.จตุภ. (อรรถ) มก. ๕๕/๒๐ 2.7 เขาไม่ยินดีบดคนอื่นที่เป็นคนดี เขาไปามีครรไล่เหล่าน้อยอย่างเดียว เหมือนสุกรที่เขาประดับด้วยของหอม และดอกไม้แล้วให้นอนไทบนอย่างดี ก็นอนไปสูลูกคู ฉะนั้น ที.ปา. (อรรถ) มก. ๑๖/๑๐๔ www.kalayanamitra.org