อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฏก : หน้า 49/370

๒๓ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฏก ๒.๓๒ ในหมู่มนุษย์ผู้หนึ่งมีชาติตระกูลสูง มีทรัพย์ มีวีร มีศิลปะ แกล้วกล้าเฉียบแหลม มีคุณต่างๆ กัน แต่พระราชาอ้อมสุขว่ารุ่งทั้งหลาย ฉันใด พระสัมมาสัมพุทธเจ้าอร่องเป็นผู้เลิศในเสรีวิเศษทั้งปวง ฉันใด มิิลิน ๒๒๒ ๒.๓๒ คำตั้งชั้นในน่ากลัว ย่อมล่วงเลยฝังไม่ได้ คำเหล่านี้นั้นกระทบทั่วฝัง ย่อมเป็นระอกเล็กน้อยละลายหายไป ฉันใด ชนในโลกเป็นส่วนมากที่เป็นเดียรฉี่ ก็ฉันนั้น มีภูมิต่างๆ กัน ต้องการจะข้ามธรรมของพระองค์ แต่ไม่ล่วงเลยพระองค์ผู้เป็นอุปโนได้ ข.ออฟ. (เทส) มก. ๓๐/๔๙ ๒.๓๒ ผู้ใดประทุษร้ายต่อผู้ไม่ประทุษร้าย ผู้ไม่ทำบาปกรรม บาปย่อมถูกต้องเฉพาะผู้ที่ชั้น ผู้ใดตั้งใจประทุษร้ายมหาสมุทรด้วยยาพิษเป็นมฤต ผู้คนนั้นไม่ควรประทุษร้ายด้วยยาพิษนั้น เพราะมหาสมุทรเป็นสิ่งที่น่ากลัว ฉันใด ผู้ใดเบียดเบียนทะคูผู้สุดได้แล้ว มีพระอาทิตย์ลงด้วยกลาวัติเย็น การกล่าววิตเตียนในตลาดนั้นฟังไม่น่า ฉันนั้นเหมือนกัน. วิ.จ. (พุทธ) มก. ๕/๑๓๔ ๒.๓๒ ในคืนก่อนวันตรีลูว์ พระโพธิสัตว์ทรงพระสุบิน (ฝัน) ว่า ๑. แผ่นดินเป็นที่นอนของกาตาด เป็นมินว่า ตากาดได้ตรัสรู้สมามสัมโพธิญาณไม่มีธรรมอืนยิ่งกว่า ๒. หญ้าใต้นั้นจากนาตรา (สะดือ) ของตกาดจงต้องฟ้า ตั้งอยู่ เป็นมินว่า ตกาดได้ตรัสรู้สมามสัมโพธิญาณไม่ม ธรรมอื่นมายิ่งกว่า ๓. หงหนอมีสีขาว ศิระสีดำ ได้ขึ้นท้าของตกาด ปกติถึงชานนม นาฬ (เขา) เป็นมินด์ว่า คอห์ลสู้ผู้ผงผะขาวจามมากได้ดังตกาดเปนสรณะตลอดชีวิต ๔. เณา ๙ เหลา มีสีต่างๆ มินมาจากสีสี่ ตกาดามเทพเจ้าของตกาด แล้วกลายเป็นสีขาวทุกตัว เป็นมินว่า วรรณะทั้งสอดงามแล้วทำให้แจ้งจุติต้อนยอดเยี่ยม ๕. ตกาดตรงเป็นโล่บนบุตรนุ่งเขาใหญ่ แต่ไม่เป็นอัม เป็นมินว่า ตกาดได้ปัจเจจ จนลบล้าง ไม่พัวพันธ์ มีปกติแล้วโทษ มีปัญญาเปลืองตนออกริโค เมื่อพระโพธิสัตว์ใคร่ครวญแล้ว จึงทรงกระทำสันนิษฐานว่า วันนี้พระองค์จะได้รัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า. อัง.ปัญจก. (พุทธ) มก. ๓๒/๓๑๓ ๒.๓๒ พระเจ้ามิลินทร์สถาลพระนาคเสนว่า ไม่เคยเห็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้วเชื่อได้อย่างไร้ มันริง