อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก : หน้า 101/370

อุ่มฏิ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๔.๓ บุคคลผู้อภิศิลกระทำฟงของผู้อื่นวางให้เป็นเครื่องปกปิด เพื่อปกปิดความทีตนเป็นผู้อภิศิล เหมือนการปกปิดด้วยวัตถุตามมีหุ้ม และไปไม่เพื่อปกปิดดู ฉะนั้น. ชู.ส. (อรรถ) มก. ๑๖/๓๕ ๔.๔ บุคคลผู้อื่นส่วนว่า เสื้อมแล้วจากโคะแห่งคูหลัส ย่อมจดผลแห่งความเป็นสมณะให้กระจายไป เหมือนดุ้นฟืนในกองไฟฉิบหายไปเอง ฉะนั้น ชู.ฮิต. (พุทธ) มก. ๔๕/๓๓ ๔.๕ บุคคลผู้อภิศิลตรแปรบด้วยดุ้นฟืนเฆาศพ แตบุคคลผู้นิสสุตน้อยผู้ละเวรงานเปรียบด้วยฝูงโล. อัง.จตุกก. (อรรถ) มก. ๓๕/๒๒๙ ๔.๖ ภิกษุผู้อภิภูมิภังสังวรแตก ไม่ควรจะกล่าวว่า จักรักษาข้อที่เหลือไว้ได้ เหมือนคนศิระขาด ก็ไม่ควรกล่าวว่าจะจักรักษามือเท้าได้ ฉะนั้น ส่วนภิภูมิภังสังจะไม่ด่างพร้อม ย่อมสามารถรักษาข้อที่เหลือให้เป็นปกติได้เอง เหมือนคนศิระยังไม่ขาด ย่อมรักษาชีวิตได้ ฉะนั้น. อัง.ทวกก. (อรรถ) มก. ๓๓/๓๗๙ ๔.๗ มหาสมุทรไม่เคลื่อนด้วยซากคศพ เพราะคลื่นย่อมซัดเอาซากศพเข้ามาชำร่วงให้ขึ้นบนฉันใด บุคคลผู้ศิล มีป่าวรามีปลอด อาบงเกียว ปฏิกรรมรัซ ไม่มีสมะแต่ปฏิญญาเป็นสมะ มีซึ่งผู้พระพฤติพรหมจรรย์ แต่ปฏิญญาอันประพฤติพรหมจรรย์ เสียนใน ชุมด้วยอาระ เป็นเพียงดังหยกเอ๋ย ลงซ่อมไม่อยูร่วมกับบุคคลนั้น. อัง.สตัตก. (พุทธ) มก. ๓๗/๔๐๓ ๔.๘ ศิลของกินขั้น ชื่อว่า ขาดลั่น เปรียบเหมือนผ้าขาดที่ชายโดยรอบ ฉะนั้น. วิป. (อรรถ) มก. ๑๐/๕๘๕ ๔.๙ ศิลของภิษกนัน ชื่อว่า เป็นช่องทะลุ เปรียบเหมือนผ้าที่เป็นช่องทะลุตรงกลาง ฉะนั้น. วิป. (อรรถ) มก. ๑๐/๕๘๖ ๔.๑๐ ศิลของภิษกนัน ชื่อว่า ต่าง เปรียบเหมือนแม่โคงมีสัตว์ดำ และแดงอย่างใดอย่างหนึ่ง สลับกันไม่เหมือนกันที่ภูมิที่ลงหรือที่ท้อง ฉะนั้น. วิป. (อรรถ) มก. ๑๐/๕๘๗ ๔.๑๑ ศิลของภิษกนัน ชื่อว่า พร้อม เปรียบเหมือนแม่โคพรวดเป็นดวงด้วยสีเดียวกันในระหว่าง ฉะนั้น. วิป. (อรรถ) มก. ๑๐/๕๘๘